Kaszownik


Kaszownik to niezwykle interesujący przykład średniowiecznego sztucznego zbiornika wodnego, który został założony przez zakon krzyżacki w XIV wieku. Znajduje się on na Mokrym w Toruniu, w pobliżu granic z Przedmieściem św. Katarzyny. Zbiornik otoczony jest ulicami: od północy i wschodu graniczy z ulicą Przy Kaszowniku, od zachodu znajduje się dworzec autobusowy, natomiast od strony południowej usytuowane są ogródki działkowe.

Kaszownik, który powstał w XIV wieku, został stworzony w wyniku doprowadzenia przez sztuczny przekop Strugi Toruńskiej do samego Torunia. Wody Strugi Toruńskiej miały kluczowe znaczenie, ponieważ były wykorzystywane do zasilania fos przy murach obronnych miasta oraz do napędzania kół młyńskich przy zamku krzyżackim. Ten zbiornik miał na celu pełnienie funkcji rezerwuaru wody, co było szczególnie istotne w przypadku nagłego zwiększenia zapotrzebowania na ten cenny surowiec.

W XIV wieku, w sąsiedztwie Kaszownika, zbudowano warsztaty oraz urządzenia, które korzystały z energii wodnej. W jego pierwotnej formie zbiornik składał się z dwóch zatok: większego Stawu Dolnego, usytuowanego od strony zachodniej, i mniejszego Stawu Górnego po stronie wschodniej. Ważne było, że mniejszy staw otrzymywał wodę bezpośrednio ze Strugi Toruńskiej.

W XIX wieku Kaszownik przeszedł istotne zmiany, został pogłębiony oraz powiększony. W okolicy zlokalizowany był również zakład Drewitza, który rozpoczął działalność w 1842 roku, produkując narzędzia i maszyny rolnicze. Ponadto, w 1894 roku oddano do użytku Bramę Lubicką, która również wpłynęła na rozwój tego obszaru. W okresie międzywojennym wybitny architekt i urbanista Franciszek Krzywda-Polkowski zasugerował budowę nad Kaszownikiem wybrzeża kąpielowego z odpowiednim zapleczem, co świadczy o znaczeniu tego miejsca w tamtym czasie.

W latach 70. XX wieku, w związku z rozbudową wschodniego odcinka ulicy Przy Kaszowniku, Staw Górny został zabrany w wyniku zasypania, co miało wpływ na znaczna zmianę charakterystyki tego obszaru.

Przypisy

  1. a b c d e f g Arkadiusz Skonieczny: Kaszownik. toruntour.pl, 30.11.2017 r. [dostęp 30.01.2024 r.]
  2. Kluczwajd 2022 ↓, s. 66.
  3. Kucharzewska 2004 ↓, s. 324.
  4. Kucharzewska 2004 ↓, s. 230.
  5. Kucharzewska 2004 ↓, s. 88.
  6. Kucharzewska 2004 ↓, s. 47.

Pozostałe obiekty w kategorii "Jeziora i stawy":

Martwa Wisła w Toruniu | Nagus

Oceń: Kaszownik

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:21