Józef Czesław Nowacki, znany również jako Franciszek Stabrowski oraz Józef Czesław Szeląg, a także posługujący się pseudonimami takimi jak „Horyń”, „Sieć”, „Pelargonia”, „Jacek”, „Olszynka” oraz „Walawski”, to postać o bogatej historii, urodzona 9 lutego 1921 roku w Toruniu.
W 2005 roku, zmarł w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej medycynie oraz historii wojskowej.
Był lekarzem oraz kapitanem łączności w Armii Andersa, a także w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie oraz w Armii Krajowej. Jego osiągnięcia medyczne i wojskowe obejmowały również działania w ramach cichociemnych, znanego ruchu oporu w Polsce.
Józef Nowacki był ekspertem w dziedzinie medycyny przemysłowej, co świadczy o jego wszechstronnych umiejętnościach oraz zaangażowaniu w poprawę warunków zdrowotnych w trudnych czasach konfliktu.
Życiorys
Józef Nowacki, lekarz, w wrześniu 1939 roku nie został powołany do służby wojskowej. Jego sytuacja uległa dramatycznej zmianie, kiedy 3 grudnia 1939 roku został zatrzymany przez radzieckie wojska podczas próby przekroczenia granicy polsko-węgierskiej. Został następnie wysłany do obozu pracy w Peczorłagrze, znajdującym się nad rzeką Usa. W dniu 3 kwietnia 1942 roku, Józef zaciągnął się do 24 pułku piechoty wchodzącego w skład 8 Dywizji Piechoty.
Podczas swojej służby, przeszedł szkolenie w Szkole Podchorążych tej Dywizji. W wyniku przerzutu we wrześniu 1942 roku, dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do Sekcji Dyspozycyjnej Naczelnego Wodza. Ukończenie Szkoły Podchorążych Łączności pozwoliło mu na dalszy rozwój kariery wojskowej.
Po przeszkoleniu w zakresie łączności radiowej, Nowacki złożył przysięgę 10 lipca 1943 roku jako część Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza. Nocą z 14 na 15 września 1943 roku, brał udział w operacji „Neon 10”, którą dowodził porucznik naw. Władysław Krywda. Nowacki otrzymał przydział do Oddziału V Łączności sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej.
Współpracował z kompanią instruktorską „Omnibus” w batalionie „Iskry”, a w listopadzie 1943 roku został oddelegowany do Okręgu Łódź Armii Krajowej, pełniąc funkcję okręgowego inspektora radiołączności, dla radiostacji nr 54, 55 oraz 56. Kolejne dni 3 sierpnia 1944 roku przyniosły mu podporządkowanie Obwodowi Piotrków Trybunalski AK, gdzie działał jako instruktor oficer radiołączności inspektoratu.
Po reorganizacji, która miała miejsce 29 października 1944 roku, objął dowodzenie plutonem radiołączności w Podokręgu Piotrków (radiostacje nr 54, 55, 56 oraz 85). Konsekwentnie, od 27 grudnia 1944 roku, został oficerem radiołączności Okręgu Łódź, a od 2 stycznia 1945 roku, aż do lipca, pełnił funkcję szefa Oddziału V w Łodzi. Po zakończeniu wojny zdecydował się na ujawnienie swojej osoby 13 lipca 1945 roku w Pabianicach.
W latach 40-tych rozpoczął współpracę z Urzędem Bezpieczeństwa, angażując się w rozpracowanie agencji przez Wydział III Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie donosił na innych łącznościowców, w tym na Przemysława Bystrzyckiego. Wszelkie dokumenty związane z jego współpracą z UB oraz później z SB były przedmiotem badań dr. Krzysztofa Tochmana z IPN Rzeszów. W roku 1961 dołączył do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
W latach 1946–1948 Nowacki pracował w Laboratorium Analiz Lekarskich Ubezpieczalni Społecznej w Poznaniu, a później pełnił funkcję asystenta w Ośrodku Badawczo-Leczniczym Chorób Zawodowych Akademii Medycznej w Poznaniu. Od 1949 roku był zatrudniony jako lekarz przemysłowy w Poznańskich Zakładach Elektrotechnicznych. 30 stycznia 1953 roku, po ukończeniu Akademii Medycznej w Poznaniu, uzyskał dyplom lekarza.
Awansował na stanowisko dyrektora Przychodni Medycyny Przemysłowej w 1959 roku i pełnił tę funkcję do 1962 roku. Następnie, do 1964 roku, był wykładowcą w Centralnym Ośrodku Doskonalenia Kadr Kierowniczych. W ciągu następnych dwóch lat pełnił rolę eksperta medycyny przemysłowej MOP w Ghanie. Oprócz tego, zdobył doktorat ze swojej dziedziny, a w latach 70-tych pracował jako ekspert MOP w Nigerii, Iranie i Kenii. W roku 1972 został głównym specjalistą w Urzędzie Rady Ministrów, a także doradcą wicepremiera w latach 1973–1976 i ponownie w latach 1982–1986.
Józef Nowacki brał także udział w filmie dokumentalnym „Cichociemni”, który ukazał się w 1989 roku.
Awanse
Józef Nowacki, lekarz, przeszedł w swojej karierze szereg awansów wojskowych, które dokumentują jego zaangażowanie i rozwój w strukturach armii. Jego awanse przedstawiają się następująco:
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 14 września 1943 roku,
- podporucznik LWP – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 15 września 1945 roku,
- porucznik –
- kapitan –.
Odznaczenia
Józef Nowacki, jako wybitny lekarz, został uhonorowany licznymi odznaczeniami za swoje zasługi i osiągnięcia. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi.
Życie rodzinne
Józef Nowacki, syn Wacława, który pełnił funkcję naczelnika urzędu skarbowego w Równem, miał bardzo bliskie związki rodzinne. Jego matka, Marta z domu Krupki, odegrała znaczącą rolę w jego życiu. Używając innych słów, można powiedzieć, że wychował się w atmosferze zrozumienia i wsparcia.
W życiu osobistym, ożenił się z Anną Zofią Bajkowską. Wspólnie wychowali troje dzieci: Małgorzatę (urodzoną w 1945 roku), Tomasza (urodzonego w 1952 roku) oraz Julię (urodzoną w 1960 roku). Dzięki ich wsparciu oraz wartościom, jakie im przekazali, dzieci miały możliwość rozwoju w harmonijnym otoczeniu.
Przypisy
- a b Tochman 2012b ↓.
- a b Tochman 2012a ↓, s. 27.
- a b Tochman 2012a ↓, s. 16.
- Tochman 2002 ↓, s. 75.
- Cichociemni. filmpolski.pl. [dostęp 15.01.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Stanisław Betlejewski | Jacek Manitius | Johann Gottlieb Schultz | Witold Scheuring (weterynarz) | Bartłomiej Hierowski | Dionizy Dreszler | Miłosz J. Jaguszewski | Olgierd Palacz | Antoni Albin KwiatkowskiOceń: Józef Nowacki (lekarz)