Zofia Ostrihanska

---

Życiorys

W 1938 roku Zofia Ostrihanska ukończyła edukację na poziomie podstawowym w stolicy Polski, Warszawie. W trakcie II wojny światowej wyjechała do Lwowa. Z tego miejsca została wywieziona do Związku Radzieckiego. W 1942 roku udało jej się przedostać do Indii, gdzie w polskim obozie w Valivade z sukcesem ukończyła szkołę średnią, zdobijając maturę. W styczniu 1948 roku powróciła do ojczyzny, zaczynając nowy rozdział swojego życia.

W 1952 roku Zofia uzyskała dyplom ukończenia studiów psychologicznych, a trzy lata później zakończyła studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Po ukończeniu nauki, w 1949 roku zaczęła pracować jako zawodowy kurator sądowy, przy Sądzie dla nieletnich w m.st. Warszawie, a później w Oddziale Oświaty Dzielnicowej Rady Narodowej Warszawa Stare Miasto. Rok 1955 oznaczał dla niej nowe wyzwanie zawodowe, gdy stała się pracownikiem Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, gdzie rozpoczęła pracę w Zakładzie Kryminologii.

Wkrótce po rozpoczęciu pracy naukowej, w 1965 roku obroniła swoją rozprawę doktorską na temat „Problematyka prognozy społecznej w odniesieniu do nieletnich recydywistów”, która została nagrodzona I miejscem w konkursie organizowanym przez pismo „Państwo i Prawo”. W 1977 roku habilitowała się na postawie pracy „Wielokrotni recydywiści w świetle badań kryminologicznych i psychologicznych”, co zostało uhonorowane Nagrodą Sekretarza Wydziału I Polskiej Akademii Nauk. Od 1984 do 1989 roku kierowała Zakładem Kryminologii INP PAN, który w pewnym okresie działał jako Instytut Państwa i Prawa PAN.

W 1993 roku zdobyła tytuł profesora nauk prawnych, co stanowiło zwieńczenie jej kariery akademickiej. W 1997 roku przeszła na emeryturę z Instytutu Nauk Prawnych PAN. Jednakże, jej działalność zawodowa nie zakończyła się w tym momencie – od 1985 roku równocześnie pracowała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w Katedrze Pedagogiki Specjalnej, aż do swojej ostatecznej emerytury w 2000 roku.

Zofia Ostrihanska prowadziła badania nad wieloma zagadnieniami, zwłaszcza tymi dotyczących młodzieży niedostosowanej społecznie. Już od lat 70. współpracowała z Dobrochną Wójcik, badając przyczyny nieprzystosowania oraz losy tej młodzieży. W latach 80. jej uwaga skupiła się na kwestiach penalizacji tzw. pasożytnictwa społecznego, co było istotne w kontekście ustawy z dnia 26 października 1982 roku dotyczącej postępowania wobec osób uchylających się od pracy, w co zaangażowana była również Irena Rzeplińska. Badania te miały znaczący wpływ na uchwalenie zmian w tym akcie prawnym.

W swoim dorobku naukowym opublikowała kilka cenionych książek, w tym „Młodociani sprawcy przestępstw o charakterze chuligańskim” (1982 – we współpracy z Barbarą Szamotą i Dobrochną Wójcik), „Pasożytnictwo społeczne – stereotypy i fakty” (1988 – także z Ireną Rzeplińską), „Losy uczniów nieprzystosowanych społecznie” (1997), oraz „Praca z indywidualnym przypadkiem w nadzorze rodzinnego kuratora sądowego” (1999 – napisane we współpracy z Anetą Greczuszkin).

Od 1998 roku piastowała stanowisko redaktora naczelnego pisma „Archiwum Kryminologii”, w ramach którego mogła kontynuować swoje badania i działalność publikacyjną. Zmarła 29 listopada 2017 roku, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w Pyrach.

---

Oceń: Zofia Ostrihanska

---