Dom Żołnierza w Toruniu

Wkrótce po rozpoczęciu budowy, w latach 20. XX wieku, w dawnym magazynie wojskowym utworzono teatr. Z biegiem lat, wojsko dokupiło także aparaturę kinową, co otworzyło nowe możliwości artystycznej ekspresji. Na marginesie, 31 maja 1930 roku został powołany Komitet Organizacyjny Dom Żołnierza, którego prezesem został Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński. W tym samym roku rozpoczęto gruntowną przebudowę oraz rozbudowę dawnego magazynu wojskowego.

W nowo zaplanowanym budynku miały pomieścić się ważne dla społeczności kulturalne miejsca, takie jak biblioteka oraz świetlica. Uroczystość położenia kamienia węgielnego pod rozbudowany gmach miała miejsce 11 listopada 1930 roku i została przyjęta przez księdza Dziekana Sienkiewicza. Pracami kierował inżynier architekt Adam Dzięciołowski, a finansowanie odbywało się dzięki społecznym składkom, oraz wsparciu ze strony wojska, starostw i magistratów z województwa pomorskiego.

Uroczyste otwarcie Domu Żołnierza miało miejsce między 19 marca a kwietnia 1933 roku. Ten niezwykle ważny dla lokalnej społeczności obiekt kulturalny, stał się częścią szerszej sieci podobnych instytucji w Polsce w okresie międzywojennym. Wewnątrz Domu Żołnierza mieściły się m.in. kino Mars, które mogło pomieścić 600 widzów oraz salon z bufetem i radiem. Kino szczyciło się posiadaniem najnowocześniejszego projektora w kraju, który kosztował 46 tys. złotych. Niestety, balkon przy ul. Warszawskiej, który początkowo można było podziwiać, został w kolejnych latach zabudowany.

Na wejściu od Woli Zamkowej można było zobaczyć orła z piaskowca, stworzony przez Ignacego Zelka. Po II wojnie światowej Dom Żołnierza zyskał nową funkcję jako Garnizonowy Klub Oficerski, a w latach 60. zmienił swoją nazwę na Grunwald. Modernizacja gmachu przeszła w latach 70., w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby oraz oczekiwania społeczności.

W 2011 roku, obiekt został zamknięty przez Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia, a nowa instytucja kulturalna dla wojska powstała w mniejszym budynku przy ul. gen. Prądzyńskiego. Kiedy gmach był w remoncie, w jego wnętrzu na krótko funkcjonowała biblioteka Książnicy Kopernikańskiej. W późniejszym czasie budynek przeszedł w ręce firmy deweloperskiej Budlex, która planowała jego adaptację na biurowiec. Niestety, plany te zostały wstrzymane przez miejskiego konserwatora zabytków, a krążyły pogłoski, że w tym miejscu powstanie nowy sklep sieci Biedronka lub obiekt ten mogłaby przejąć Fundacja Krystyny Jandy na rzecz Kultury.

W 2016 roku budynek został nabyty przez Województwo kujawsko-pomorskie i przekazany Kujawsko-Pomorskiemu Impresaryjnemu Teatrowi Muzycznemu w Toruniu, co dało nową szansę na jego rewitalizację. Co ciekawe, wiosną 2022 roku podczas badań archeologicznych na terenie byłego Domu Żołnierza odkryto fragmenty XIII-wiecznego muru, co dodaje kolejny wymiar do bogatej historii tego miejsca oraz świadczy o jego znaczeniu w kontekście lokalnej historii Torunia.