Lotnisko Toruń (kod ICAO: EPTO) to ważny obiekt lotniczy, który pełni funkcję cywilnego lotniska. Jest ono profesjonalnie zarządzane przez Aeroklub Pomorski w Toruniu, którego historia sięga roku 1935. Elegancko usytuowane na Bielanach, stanowi centralny punkt dla entuzjastów lotnictwa oraz wielu innych wydarzeń.
Wejście główne do kompleksu znajduje się przy ul. 4 Pułku Lotniczego 17, co czyni je łatwo dostępnym zarówno dla podróżnych, jak i dla gości. Warto zaznaczyć, że to właśnie na tym lotnisku miały miejsce znaczące wydarzenia, w tym XIX Mistrzostwa Świata w Lataniu Precyzyjnym w 2009 roku, a także LXIV edycja zawodów balonowych o Puchar Gordona Benetta, które odbyły się w 2021 roku.
Historia
Historia lotniska w Toruniu sięga początku XX wieku. Budowa obiektu rozpoczęła się w 1909 roku, a jego otwarcie miało miejsce w 1913 roku. Zostało ono usytuowane na obrzeżach fortecy, w bliskim sąsiedztwie fortów IX, VIII oraz VII. Znajduje się ono na tzw. „esplanadzie”, co oznacza przedpole fortu, w pobliżu drogi łączącej Toruń z Fordonem, oddalone o około 4 km na zachód od centrum miasta. Lotnisko stanowiło kluczowy element militarnej architektury toruńskiej.
Pole wzlotów miało początkowo wymiary około 500 na 500 metrów. Jego północno-wschodnią granicę wyznaczało pole do ćwiczeń wojskowych, natomiast południową część stanowiła linia kolejowa prowadząca do Czarnowa oraz trasa do Fordonu. W sąsiedztwie południowej granicy lotniska umieszczono hangary lotnicze, a wzdłuż trzech bloków znajdowały się obszerne nadbudówki pełniące rolę budynków lotniskowych.
Pomiędzy hangarami a torami kolejowymi zbudowano budynki sztabowe, a także liczne baraki koszarowe oraz inne obiekty, w tym rampę kolejową, magazyny, park techniczny, stacje paliw, garaże, strzelnice, baseny przeciwpożarowe oraz ośrodki szkoleniowe i sportowe. Zaraz po zakończeniu I wojny światowej istniały tu dwie szkoły lotnicze, a następnie dojrzewały dwa jednostki liniowe – 4 pułk lotniczy oraz 1 batalion balonowy, każde z nich dysponowało pełną infrastrukturą naziemną.
W miarę upływu czasu lotnisko było regularnie modernizowane i rozwijane. Zbudowano nowe koszary, a pola wzlotów zostały powiększone. Realizowane były też prace melioracyjne. Powstały nowe instalacje elektryczne oraz hamownia silników. Dodatkowo zamontowano światła ostrzegawcze dla wszystkich pobliskich przeszkód (do 50 m wysokości) oraz światła graniczne wytyczające w nocy obszar pola wzlotów. W latach 1930–1939 miała miejsce intensywna rozbudowa infrastruktury lotniska.
Przyjęta po niemieckich poprzednikach stacja paliwowa okazała się przestarzała i niezgodna z wymogami bezpieczeństwa. W początkach lat 30. XX wieku przystąpiono do budowy nowoczesnej stacji według projektu inż. Kazimierza Szamańskiego, który wynalazł innowacyjny system przetłaczania benzyny za pomocą pompy odśrodkowej. W 1937 roku na wschodnim krańcu lotniska zrealizowano budowę hangaru dla Aeroklubu Pomorskiego, do którego prowadziła prowizoryczna, utwardzona droga.
Niestety, po pierwszym nalocie bombowym niemieckiego lotnictwa 1 września 1939 roku lotnisko doznało dużych zniszczeń. Zniszczono budynek dowództwa pułku, dowództwo bazy oraz hangar, a w wyniku ataku śmierć poniosło 7 rekrutów, a 30 innych zostało rannych. Lotnisko zostało zbombardowane około godziny 17.00, co doprowadziło do zniszczenia kilku samolotów oraz bloku koszarowego. W wyniku tragedii zginęło również 11 mechaników i 3 żołnierzy, a wielu innych odniosło obrażenia.
W 1945 roku, zanim opuścili twierdzę, niemieccy saperzy zniszczyli pozostałe koszary i hangary, czyniąc to praktycznie ze wszystkimi urządzeniami lotniskowymi. Większość wyposażenia uległa zniszczeniu lub dewastacji. Do dzisiaj są widoczne wyraźne ślady przeszłości militarnej tego miejsca. Od 1945 roku toruńskie lotnisko zaczęło pełnić funkcję lotniska sportowego. Obecnie od kwietnia 2021 roku działa tu baza LOT Flight Academy.
Infrastruktura lotniska
Lotnisko w Toruniu charakteryzuje się nowoczesną infrastrukturą, która wspiera zarówno transport lotniczy, jak i usługi związane z obsługą klienta. W jego skład wchodzi dwa betonowe pasy startowe, o imponującej długości 1269 oraz 1190 metrów, co zapewnia różnorodność operacji lotniczych.
Oprócz tego, teren lotniska obejmuje płytę postojową oraz drogi kołowania, które prowadzą do stacji paliw. Dzięki temu samoloty mogą swobodnie manewrować oraz tankować w dogodnych warunkach.
W skład infrastruktury lotniska wchodzą również budynki Aeroklubu Pomorskiego, który oferuje szereg udogodnień, takich jak hotel z 14 pokojami, restauracja oraz wieża kontroli lotów, co znacząco podnosi komfort pasażerów i pilotów. Dodatkowo, zmodernizowane hangary zapewniają odpowiednie warunki dla przechowywania samolotów.
Przypisy
- www.aeroklub.torun.pl. [dostęp 15.11.2009 r.]
- Giętkowski, Karpus i Rezmer 2004, s. 81.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty związane z transportem i komunikacją":
SLR Moniuszki | Linia kolejowa nr 246 | Linia kolejowa nr 734Oceń: Lotnisko Toruń