Krystian Bogumił Steiner

---

Życiorys

Krystian Bogumił Steiner był postacią o bogatym dziedzictwie, wywodzącą się z niemieckiej rodziny mieszczańskiej, która była związana z białoskórnictwem. Jego ojciec zyskał uznanie w mieście, zapisując się na kartach historii jako autor architektonicznych rysunków. Pomimo swojego pochodzenia, przez całe życie Steiner identyfikował się jako Polak.

Jego edukacja rozpoczęła się prawdopodobnie w Szkole Nowomiejskiej oraz Gimnazjum Toruńskim. W 1762 roku Rada Miejska przyznała mu stypendium, które umożliwiło dalsze studia w Lipsku, ale z faktu, że rozpoczął je dopiero w 1764 roku, wynika, że potrzebował czasu na przygotowania. W trakcie swojego kształcenia skupił się na filologii klasycznej, prawie, językach nowożytnych oraz historii. Po dwóch latach nauki wrócił do swoich rodzinnych stron.

Po powrocie Steinera zatrudniono w kancelarii Rady Miejskiej, jednak szybko zrezygnował, by zająć się adwokacką praktyką w sądzie miejskim. To był czas, kiedy rozpoczął badania dotyczące przeszłości polskiego prawa. Od 1784 roku objął stanowisko profesora, wykładając historię starożytną, łacinę oraz prawo cywilne w Szkole Rycerskiej. W latach 1787-1788 działał jako wydawca i redaktor czasopisma Polnische Bibliothek, a następnie jako redaktor Biblioteki Warszawskiej Literatury Zagranicznej i Narodowej.

W tym ważnym okresie jego życia, Krystian ożenił się z Reginą Graef. Niestety, ich małżeństwo nie trwało długo; zmarła ona podczas porodu, a wraz z nią odeszło ich dziecko.

W 1793 roku, na swoją własną prośbę, zrezygnował z pracy w Szkole Rycerskiej i wrócił do Torunia, gdzie ponownie praktykował jako prawnik. Lata 1794–1795 to okres jego aktywności jako adwokata przy departamencie Prus Zachodnich. W 1796 Steiner objął stanowisko radcy kryminalnego w Regencji Prus Południowych, a w 1799 roku był asesorem i radcą opiekuńczym w tej samej instytucji. Po przeniesieniu siedziby urzędów do Płocka, powrócił do wykonywania zawodu adwokata.

W czasach Księstwa Warszawskiego, w 1807 roku, otrzymał propozycję objęcia urzędu prezydenta Torunia, jednak z powodów zdrowotnych odmówił. Od 1809 roku pełnił funkcję prezesa Sądu Kryminalnego dla Departamentów Płockiego i Toruńskiego. Tego samego roku władze Szkoły Prawa Księstwa Warszawskiego zaproponowały mu katedrę Prawa Karnego, ale Steiner zrezygnował z tego stanowiska z powodu zaawansowanego wieku oraz problemów zdrowotnych. Ostatecznie, zmarł 10 listopada 1814 roku w Toruniu.

Ważniejsze dzieła

Krystian Bogumił Steiner to postać o znacznej renomie, szczególnie w zakresie prawa polskiego. W jego dorobku znajdują się niezwykle istotne prace, które wpłynęły na rozwój tej dziedziny. Oto niektóre z jego kluczowych dzieł:

• Exercitationes ad ius Polonicum tam publicum quam privatum. Fasciculus 1 (tam rozprawy: De scartabello; De vestigiis iuris Germanici antiqui in iure equestrii, Polonico exercitatio prima, Toruń 1786),
• Uber das Polnische Reichsgrundgesetz: Neminem captivabimus nisi iure victum, aut in maleficio deprehensum etc. nebst Bemerkungen über die Justizverfassung in Polen bis ins fünfzehnte Jahrhundert, Berlin 1791,
• Über Pfandesverschreibungen auf adliche Güter nach polnischen Rechten, Toruń 1803.

Oprócz wymienionych prac, Steiner był również autorem licznych recenzji literackich i naukowych. Jego prace dotyczą zarówno historii, jak i literatury, w tym analiz dzieł takich autorów jak A. Naruszewicz, I. Krasicki, F. D. Kniaźnin, F. N. Golański, S. Staszic, J. K. Kossakowski czy J. Drozdowski.

Prace redaktorskie

Wśród znaczących osiągnięć redaktorskich Krystiana Bogumiła Steinera należy wyróżnić kilka kluczowych pozycji, które przyczyniły się do rozwoju kultury literackiej. Wśród nich znajduje się:

• „Polnische Bibliothek”, Warszawa 1787-1788, zeszyty 1 – 9,
• „Dziennik warszawski”, część 1-3, Warszawa 1788; od część 2 noszący tytuł „Biblioteka Warszawska Literatury Zagranicznej i Narodowej”.

---

Oceń: Krystian Bogumił Steiner

---