Toruń Główny to największa stacja kolejowa w mieście Toruń, pełniąca kluczową rolę w komunikacji kolejowej regionu.
Jako główny węzeł transportowy, stacja ta obsługuje wielu pasażerów, oferując różnorodne połączenia zarówno lokalne, jak i krajowe.
Ruch pasażerski
W poniższym zestawieniu przedstawiona jest wymiana pasażerska na dworcu Toruń Główny w kolejnych latach. Specjalnie zebrane dane pozwalają na lepsze zrozumienie trendów ruchu pasażerskiego w tej lokalizacji.
Rok | Roczna wymiana | Wymiana pasażerska na dobę | Lokalizacja w Polsce |
---|---|---|---|
2017 | 2 080 000 | 5 400 | 42 |
2018 | 2 080 000 | 5 700 | 57 |
2019 | 2 370 000 | 6 500 | 40 |
2020 | 1 280 000 | 3 500 | 50 |
2021 | 1 390 000 | 3 800 | 57 |
2022 | Brak danych | 6 100 | 59 |
Lokalizacja
Stacja kolejowa Toruń Główny znajduje się w lewobrzeżnej części miasta, w obrębie dzielnicy Stawki, która niegdyś była częścią osady Piaski Wielkie. Obiekt dworca jest zintegrowany poprzez przejście podziemne z ulicami Kujawską oraz Podgórską.
Historia
W historii dworca w Toruniu kluczowym momentem było jego powstanie w 1861 roku, kiedy to zbudowano go z muru pruskiego. W tym samym czasie, z Bygdoszczy, poprowadzono pierwszą linię kolejową do Torunia. Początek eksploatacji dworca oznaczony był nazwą Toruń Przedmieście, jednak już w 1874 roku, w ramach rozwoju infrastruktury, wzniesiono nowy obiekt, który przetrwał do dzisiaj. Niestety, podczas II wojny światowej, budynek uległ pożarom, a jego odbudowa była niezbędna. Przełomowym wydarzeniem w latach 60. XX wieku była modernizacja, która obejmowała zmiany w układzie budynku oraz remont wnętrza.
Na początku 2013 roku, miasto Toruń ogłosiło przetarg na projekt i remont dworca. Po zakończeniu procedur przetargowych, w październiku 2013 roku, podpisano umowę z głównym wykonawcą. Prace modernizacyjne rozpoczęły się w pierwszych miesiącach 2014 roku. 31 stycznia 2014 roku dzierżawca protokolarne przekazał dworzec Toruń Główny Gminie Miasta Toruń.
Po zakończeniu wszystkie prace, uroczyste otwarcie odnowionego budynku miało miejsce 12 listopada 2015 roku. Tego dnia odsłonięto również pamiątkową tablicę, która upamiętniała przybycie do Torunia w 1945 roku profesorów z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, których wkład w tworzenie nowej kadry naukowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu był nieoceniony, co można znaleźć pod linkiem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W dniu 21 marca 2017 roku, w budynku byłej poczty, otwarto Kolejową Izbę Tradycji, co wzbogaciło ofertę kulturalną regionu. Następnego dnia, 22 marca 2017 roku, podpisano umowę dzierżawy ze spółką Urbitor, która przez dekadę ma zarządzać dworcem. Budynek ten został także wpisany do gminnej ewidencji zabytków (nr 2185).
Modernizacja dworca
W kwietniu 2014 roku rozpoczął się szeroko zakrojony remont dworca, który trwał aż do listopada 2015 roku. Inwestycja ta była realizowana w ramach projektu „Integracja systemu transportu miejskiego wraz z zakupem taboru tramwajowego w Toruniu – BiT – City”, a jej całkowity koszt wyniósł ponad 43,5 mln zł, z czego wartość dofinansowania sięgała 25,6 mln zł.
Stan przed modernizacją | Obiekt | Opis | Stan po modernizacji |
---|---|---|---|
_ | Dworzec | Przeprowadzono renowację elewacji, obejmującą usunięcie starej farby oraz odsłonięcie zabytkowej cegły (przywrócenie pierwotnego stanu), a także wymianę poszycia dachowego, stolarki okiennej oraz remont wnętrza budynku. Cały obiekt zyskał reprezentacyjny wygląd | _ |
_ | Perony | Wszystkie cztery perony zostały zmodernizowane i przebudowane, a także wyposażone w wiaty dla podróżnych oraz elektroniczne tablice z informacjami | _ |
_ | Tunel | Przejście podziemne zostało przebudowane oraz poszerzone, a dodatkowo dobudowano brakującą część, która prowadzi do ul. Podgórskiej. Tunel połączył pętlę autobusową przy ulicy Kujawskiej z przystankiem autobusowym po stronie południowej dworca (ulica Podgórska) | _ |
_ | Plac przed dworcem | Na placu od strony ulicy Kujawskiej powstał parking typu „park & ride”, czyli „parkuj i jedź”, a także przeprowadzono remont pętli autobusowej | _ |
_ | Budynek pocztowy | Obiekt został przekształcony w hotel z 60 miejscami noclegowymi oraz jedną salą konferencyjną | _ |
Infrastruktura
Przejście podziemne
Na terenie stacji znajduje się jedno przejście podziemne, które skutecznie łączy budynek stacyjny z wszystkimi czterema peronami. Ponadto, przejście to zapewnia dostęp do ulic Kujawskiej i Podgórskiej, co miało miejsce od 2015 roku. Warto zaznaczyć, że jest ono doskonale przystosowane dla osób z ograniczeniami mobilności, ponieważ zostało wyposażone w windy oraz ruchome schody.
Perony
Stacja dysponuje czterema peronami, w tym dwoma peronami wyspowymi. Perony te służą zarówno do obsługi ruchu regionalnego, jak i dalekobieżnego, co czyni stację kluczowym punktem komunikacyjnym w regionie.
System informacji pasażerskiej
Na stacji wprowadzono nowoczesny system informacji pasażerskiej. W jego skład wchodzą m.in. urządzenia nagłaśniające oraz elektroniczne wyświetlacze, na których prezentowane są przyjazdy oraz odjazdy pociągów, jak również rozkład jazdy miejskiej komunikacji.
Semafory
Na całym obszarze stacji wykorzystywane są semafory świetlne, które pełnią ważną rolę w regulacji ruchu kolejowego, zapewniając bezpieczeństwo pasażerów i sprawność operacyjną.
Połączenia kolejowe
Stacja kolejowa Toruń Główny oferuje szeroki wachlarz połączeń bezpośrednich do wielu kluczowych miast w Polsce. Podróżni mogą łatwo dotrzeć m.in. do Warszawy, Lublina, Białegostoku, Olsztyna, Gdańska, Gdyni, Sopotu, Kołobrzegu, Szczecina, Piły, Poznania, Łodzi, Częstochowy, Katowic, Włocławka, Krakowa oraz Zakopanego.
Na stacji zatrzymują się również pociągi dalekobieżne oraz regionalne, a jednym z popularniejszych połączeń są składy BiT City. Kursują one na trasie Toruń Wschodni – Bydgoszcz Główna. Od 14 grudnia 2014 roku, połączenia te są obsługiwane nowoczesnymi składami typu Pesa Elf 22WEc, co znacznie podnosi komfort podróżowania.
Toruń Główny jest także ważnym węzłem komunikacyjnym, gdzie rozpoczynają i kończą swoją trasę pociągi z kierunków takich jak Bydgoszcz, Poznań, Inowrocław, Mogilno, Gniezno, Grudziądz, Chełmża, Brodnica, Iława, Łódź, Kutno, Sierpc, Lipno oraz Włocławek.
Kolejowa Izba Tradycji
W obrębie dworca Toruń Główny, w historycznym budynku dawnej poczty, znajduje się Kolejowa Izba Tradycji. To unikalne muzeum, które gromadzi różnorodne eksponaty związane z bogatą historią kolejnictwa. Warto dodać, że w latach 2015–2017 instytucja ta działała w budynku administracyjnym na stacji kolejowej Toruń Kluczyki, znana wtedy jako Izba Tradycji Toruńskiego Węzła Kolejowego.
Od 21 marca 2017 roku Kolejowa Izba Tradycji funkcjonuje na stacji Toruń Główny, a jej prowadzenie zostało powierzone Stowarzyszeniu Toruńska Kolejowa Izba Tradycji, które zostało formalnie zarejestrowane w 2018 roku. Działalność muzeum jest wspierana finansowo przez Polregio, a także zyskała cenne wsparcie od Muzeum Okręgowego w Toruniu, które przekazało dziesięć gablot do kolekcji.
Przypisy
- a b c d Urząd TransportuU.T. Kolejowego Urząd TransportuU.T., Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 20.02.2023 r.]
- a b Kolejowa Izba Tradycji w Toruniu. torun.pl. [dostęp 30.05.2023 r.]
- a b Patryk Galarski: Kolejowa Izba Tradycji w Toruniu czeka już na zwiedzających [WYWIAD]. serwiskolejowy.pl. [dostęp 30.05.2023 r.]
- Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 17.09.2023 r.]
- Niezapomniane tradycje kolei | www.torun.pl [online], www.torun.pl [dostęp 21.03.2017 r.]
- Monika Kaczyńska: Kolejowa Izba Tradycji na Dworcu Toruń Główny. radiopik.pl, 21.03.2017 r. [dostęp 30.05.2023 r.]
- Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021 r.
- Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 30.01.2020 r.]
- Internetowa wyszukiwarka połączeń kolejowych [online], rozklad-pkp.pl [dostęp 15.04.2020 r.]
- Nowy dworzec Toruń Główny już służy podróżnym. kurier-kolejowy.pl, 12.11.2015 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Toruń: miasto przejęło na własność główny dworzec kolejowy. wiadomości.onet.pl, 10.01.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Przetarg na dworcowe pomieszczenia. torun.pl, 14.07.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Trwa remont Dworca Głównego w Toruniu. torun.naszemiasto.pl, 08.07.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- DWORZEC PRZYJAZNY DLA PODRÓŻNYCH. torun.pl. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Na dworcu się dzieje. torun.pl, 17.10.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Podgórz sprzed lat. Kolejowo: z dworca Toruń Główny na Towarowy i do nowej lokomotywowni
- Dworzec odzyska dawny blask. torun.pl, 03.04.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Będą kolejne Elfy dla kujawsko-pomorskiego?. inforail.pl, 12.12.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
- Powstaje nowy tunel pod Dworcem Toruń Główny. nowosci.com.pl, 08.07.2014 r. [dostęp 13.11.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Toruń Miasto | Toruń Czerniewice | Toruń Kluczyki | Toruń Wschodni | Toruń Katarzynka | Grębocin (przystanek kolejowy) | Dworzec autobusowy w ToruniuOceń: Toruń Główny