Klasztor oo. franciszkanów w Toruniu


Klasztor oo. franciszkanów w Toruniu to barokowy dom klasztorny Zakonu Braci Mniejszych, usytuowany na malowniczym Podgórzu w Toruniu. Jego powstanie sięga 1644 roku, kiedy to z inicjatywy fundatora, kasztelana bydgoskiego Stanisława Sokołowskiego, rozpoczęto starania o jego założenie. Klasztor został konsekrowany piętnaście lat później, w 1659 roku.

Pierwotny projekt zakładał lokalizację klasztoru w samym Toruniu, jednakże wskutek sprzeciwu ze strony lokalnej protestanckiej rady, postanowiono przenieść inwestycję na drugą stronę Wisły, na Podgórze. Formalną zgodę na założenie klasztoru wydano 7 grudnia 1643 roku, a fundamenty pod obiekt położono dzięki wysiłkom ojca Ignacego Mierczyńskiego. Niestety, budowa kościoła i klasztoru napotkała na opóźnienia spowodowane nagłą śmiercią Sokołowskiego oraz wydarzeniami związanymi z potopem szwedzkim w 1655 roku. Ostatecznie główna część budynku została oddana do użytku w 1659 roku.

Znaczącym punktem w historii klasztoru był 30 października 1810 roku, gdy wydano edykt królewski o likwidacji klasztorów, a w 1832 roku ogłoszono edykt o kasacie zakonu. Franciszkanie pozostawali w swoim klasztorze do 1834 roku. W 1813 roku do budynku przeniesiono cenniejsze elementy wyposażenia kościoła św. Anny, który uległ zniszczeniu podczas pożaru Podgórza 21 stycznia. Po tym tragicznym zdarzeniu, w klasztorze urządzono szkołę.

Inwentaryzacje przeprowadzono w klasztorze w 1818 roku oraz po raz kolejny w 1834 roku. Po długim okresie nieobecności, w 1987 roku franciszkanie z radością powrócili do Podgórza, rozpoczynając intensywne prace remontowe oraz restauracyjne, mające na celu przywrócenie klasztoru do dawnej świetności.

Klasztor łączył się z chórem zakonnym, który znajdował się na piętrze kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Ten zespół architektoniczny został wpisany do rejestru zabytków (A/402 z 13 lipca 1936 roku) oraz figuruje w gminnej ewidencji zabytków pod numerem 2352. Jego bogata historia oraz przechowane zasoby kulturowe stanowią nie tylko cenny element dziedzictwa Torunia, lecz także świadectwo przetrwania duchowej tradycji franciszkańskiej w regionie.

Przypisy

  1. Zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków. torun.wkz.gov.pl. [dostęp 03.03.2024 r.]
  2. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021 r., s. 126.
  3. Kluczwajd 2018 r., s. 108.
  4. Ciesielska i Zakrzewski 2005 r., s. 53.
  5. Ciesielska i Zakrzewski 2005 r., s. 50.
  6. Ciesielska i Zakrzewski 2005 r., s. 49.
  7. Ciesielska i Zakrzewski 2005 r., s. 48.
  8. Ciesielska 1997 r., s. 205.
  9. Ciesielska 1997 r., s. 204.
  10. Ciesielska 1997 r., s. 202.

Oceń: Klasztor oo. franciszkanów w Toruniu

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:9