Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

---

Lokalizacja

Biblioteka Uniwersytecka, zlokalizowana w zachodniej części Torunia, znajduje się w urokliwej dzielnicy Bielany, przy ulicy Gagarina 13.

Historia

Projekt Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej (KPBC) realizowany jest dzięki współpracy Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu oraz szeregu bibliotek, które współpracują w ramach Konsorcjum Bibliotek Naukowych Regionu Kujawsko-Pomorskiego. Warto zauważyć, że główną osobą odpowiedzialną za opracowanie projektu w roku 2003 była Bożena Bednarek-Michalska, pełnomocniczka rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, która odegrała kluczową rolę w powstawaniu tej biblioteki cyfrowej.

W latach 2004–2006 działalność KPBC była finansowana z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, po czym wsparcie finansowe zapewniał Uniwersytet Mikołaja Kopernika oraz jego partnerzy. W okresie 2007-2008 korzystano z grantu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, co umożliwiło stworzenie nowej kolekcji Baltica oraz rozwoju zasobów Pommeranica.

Od września 2005 roku KPBC umożliwia dostęp do swoich zbiorów w Internecie, przy czym większość z nich dostępna jest w wolnym dostępie, w ramach licencji Creative Commons lub jako materiały w domenie publicznej. Rocznie do zasobów dodawanych jest ponad 5000 nowych obiektów, co jest efektem realizowanych grantów badawczych oraz projektu Digitalizacji Urzędów Naukowych (DUN), a także za pomocą standardowych procedur digitalizacji finansowanych przez poszczególnych partnerów.

KPBC została zbudowana zgodnie z międzynarodowymi standardami w zakresie tworzenia zasobów oraz digitalizacji, co podkreśla jej znaczenie dla regionu Kujawsko-Pomorskiego oraz dla krajowego systemu bibliotek cyfrowych.

Twórcy projektu

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa jest ambitnym projektem, którego celem jest tworzenie wspólnej, regionalnej biblioteki cyfrowej. Inicjatywa ta ma na celu wsparcie rozwoju potencjału intelektualnego oraz innowacyjnego społeczeństwa. Projekt ma za zadanie umożliwienie dostępu do różnorodnych materiałów edukacyjnych i kulturowych, a także wsparcie nauki przez dostarczenie odpowiednich zasobów do badań.

W szczególności, biblioteka ta nie tylko ma na celu szybki dostęp do zasobów wiedzy, ale również prezentację cennych zabytków piśmiennictwa. W tym kontekście, ważnym aspektem projektu jest pokazanie polskiego dorobku w europejskim kontekście, poprzez integrację z europejską biblioteką cyfrową Europeana oraz z Federacją Polskich Bibliotek Cyfrowych.

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa oferuje cyfrowe wersje książek, czasopism, a także materiałów ikonograficznych, kartograficznych, muzycznych, rękopisów czy różnych dokumentów dotyczących życia społecznego.

Inicjatorzy projektu

Partnerzy projektu

Biblioteka Główna Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – lider projektu Biblioteka Główna Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Biblioteka Medyczna Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu Biblioteka Miejska im. Wiktora Kulerskiego w Grudziądzu Centrum Kultury Dwór Artusa w Toruniu Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w Toruniu Teatr Baj Pomorski w Toruniu Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna w Rypinie Biblioteka Główna Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy Biblioteka Państwowej Uczelni Zawodowej we Włocławku Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Ignacego Łyskowskiego w Brodnicy Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy

Zasób

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa (KPBC) stanowi wartościowy zasób, w skład którego wchodzą głównie różnorodne czasopisma, które stanowią aż 82% całkowitej zawartości. Oprócz nich, na stronie można znaleźć również zdigitalizowane mapy, fotografie, grafiki, afisze oraz materiały dźwiękowe. Co więcej, około 90% publikacji dostępnych w KPBC to utwory, dla których prawa autorskie wygasły, co oznacza, że są one częścią domeny publicznej. Pozostałe pozycje mogą być wykorzystywane na podstawie licencji, które zezwalają na dozwolony użytek, podczas gdy jedynie znikoma liczba jest objęta pełnymi prawami autorskimi i jest dostępna tylko na terenie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK).

W ramach zasobów KPBC wyróżniamy kilka tematycznych kolekcji, które możemy podzielić następująco:

• regionalia – cyfrowe wersje książek oraz zbiorów ikonograficznych, kartograficznych, muzycznych i dokumentów życia społecznego, dotyczących Kujaw, Pomorza oraz Ziemi Dobrzyńskiej. Kolekcja ta obejmuje także Baltica i Lituanica,
• materiały dydaktyczne – cyfrowe kopie wyselekcjonowanych podręczników akademickich, monografii i artykułów naukowych stworzonych w regionie,
• dziedzictwo kulturowe – kopie najcenniejszych i najczęściej wykorzystywanych publikacji, takich jak inkunabuły, starodruki, rękopisy, oraz zbiory ikonograficzne i kartograficzne,
• archiwalia – dokumenty archiwalne powiązane z historią regionu oraz Polski.

W szczególności regionalia obejmują:

• Cuiaviana i Pomeranica – publikacje poświęcone Kujawom, Pomorzu i Ziemi Dobrzyńskiej, zawierające artykuły, monografie, fotografie i dokumenty życia społecznego, takie jak ulotki i reklamówki, a także kolekcję grafik pochodzących z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu,
• Vilniana – zbiory dotyczące Wilna i Ziemi Wileńskiej od roku 1801, w tym wiele fotografii oraz dokumentów ulotnych związanych z działalnością Uniwersytetu Wileńskiego,
• Baltica – publikacje związane z historią i kulturą krajów Morza Bałtyckiego.

Co więcej, zasoby KPBC stale się powiększają o archiwalia pochodzące z regionu, w tym:

• Archiwum Zawackiej: Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej oraz Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej i Wojskowej Służby Polek w Toruniu,
• Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika,
• Archiwum Wandy i Karola Poznańskich, dostępne dzięki zbiorom Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Biblioteka wykorzystuje oprogramowanie dLibra, stworzone przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, które umożliwia prezentację większości dokumentów elektronicznych w formacie DjVu. Coraz więcej materiałów jest dostępnych również w formatach PDF, SWF (ShockWave Flash) oraz innych formatach specyficznych dla obiektów graficznych i wideo. Od 2008 roku KPBC znajduje się na liście światowych repozytoriów w The Webometrics Ranking of World Universities.

Ważnym przedsięwzięciem, które zostało zainicjowane w 2019 roku, jest projekt „Ucyfrowienie zasobów akademickich regionu kujawsko-pomorskiego dla potrzeb nauki i dydaktyki całego kraju”, realizowany przez UMK we współpracy z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, którego celem jest unowocześnienie oprogramowania oraz digitalizacja 15 tysięcy nowych obiektów.

KPBC jest członkiem Federacji Polskich Bibliotek Cyfrowych, która zrzesza kilkanaście bibliotek cyfrowych. Od 2001 roku, dzięki tej współpracy, w sieci udostępniono miliony obiektów cyfrowych. Celem Federacji jest gromadzenie zasobów cyfrowych polskich instytucji kultury w jednym miejscu oraz umożliwienie przesyłania danych do Europejskiej Biblioteki Cyfrowej, znanej jako Europeana.

---

Oceń: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

---