Józef Makowski

W latach 1936–1939 zdobywał wiedzę artystyczną na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, będąc uczniem prof. Tadeusza Breyera. Makowski koncentrował się na rzeźbie oraz portrecie, co zaowocowało wieloma wystawami zarówno w kraju, jak i za granicą, na przykład w tak niezwykłym miejscu jak Florencja. W trakcie II wojny światowej wstąpił do Armii Krajowej, gdzie działał pod pseudonimem Ziuk. Niestety, wojenne losy zaprowadziły go do oflagu, gdzie nawiązał bliską przyjaźń z Konstantym Ildefonsem Gałczyńskim. Ich relacja przyczyniła się do stworzenia kilku znakomitych portretów Gałczyńskiego, które pozostają w pamięci koneserów sztuki.

Po wojnie Józef Makowski zdecydował się związać swoje artystyczne życie z Bydgoszczą, gdzie stworzył wiele znakomitych dzieł. Do jego najbardziej rozpoznawalnych projektów należy pomnik w Dolinie Śmierci, a także rzeźby znajdujące się w okolicy głównego pomnika. Makowski stworzył cztery kamienne ryby, które do 2010 roku tryskały wodą z fontanny w parku Kazimierza Wielkiego, a od czerwca 2022 roku zdobią bulwar nad Brdą na Wyspie Młyńskiej. To nie wszystko – jego talent objawił się również w postaci rzeźb kompozytorów, w tym Fryderyka Chopina oraz Ignacego Paderewskiego, które umieszczono przy Filharmonii Pomorskiej.

Wśród jego wielu dzieł znajduje się również symboliczna rzeźba nazywana złamaną różą, która upamiętnia martyrologię bydgoskich gimnazjalistów w 1939 roku. Innym z jego ważniejszych pomników jest ten, który stoi na Błoniu ku czci Lotników Ziemi Bydgoskiej, a także obelisk poświęcony pomordowanym mieszkańcom dzielnicy Szwederowo w trakcie II wojny światowej. Jego twórczość obejmowała także Pomnik Pomordowanym 51 polskim patriotom w Puszczy Bydgoskiej oraz monument ku czci poległych kolejarzy znajdujący się przed dyrekcją kolei.

Ponadto Muzeum Wojskowe w Bydgoszczy gościło wystawy jego prac, a na stałe Makowski był związany z „Gazetą Pomorską”, w której publikował rysunki i grafiki. Jego twórczość obejmowała także projektowanie wnętrz Apteki pod Łabędziem przy ulicy Gdańskiej oraz rzeźbioną skarbonkę, która znajdowała się w latach 80. i 90. na zbiegu ulicy Mostowej i Starego Rynku. Niestety, te ostatnie dzieła nie przetrwały do naszych czasów.

Na przestrzeni lat działania Józefa Makowskiego zaowocowały również w innych miastach, między innymi w Łabiszynie, Mogilnie i Chełmży, gdzie stoją jego pomniki. На zakończenie swojego życia artysta został pochowany na cmentarzu Św. Trójcy na bydgoskich Jarach, gdzie jego pogrzebowi towarzyszyły salwy honorowe.

Józef Makowski cieszył się również uznaniem w lokalnej społeczności – w 1994 roku świętował 80-lecie życia, podczas gdy został odznaczony Medalem Prezydenta Bydgoszczy. Jego dorobek artystyczny doceniono także i w 2010 roku, kiedy bydgoscy radni postanowili nadać jednej z ulic imię Józefa Makowskiego. Ulica ta biegnie między ulicą Lisią a Kanałem Bydgoskim, w dzielnicy Prądy.