Stefan Franciszok


Stefan Franciszok, znany pod pseudonimem Robert, urodził się 20 listopada 1900 roku w Toruniu i zmarł po 30 maja 1944 roku we Wrocławiu. Był to prominentny działacz komunistyczny oraz związku zawodowego, a także uczestnik ruchu oporu we Francji. Oprócz tego, Stanowił istotną postać w obrębie Komitetu Centralnego PPR, zwłaszcza na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim.

Stefan był synem Józefa. Po ukończeniu sześciu klas szkoły powszechnej, podjął pracę jako czeladnik piekarski w Toruniu. W latach 1920–1922 odbywał służbę wojskową, a następnie, w poszukiwaniu lepszego zatrudnienia, wyjechał do Francji. Tam po krótkiej przygodzie w piekarni oraz cukierni, znalazł zatrudnienie jako górnik w kopalni węgla "VI Lens" w Elen.

Od 1924 roku był aktywnym działaczem francuskich związków zawodowych, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego sekcji polskiej. Był również związany z MOPR oraz różnymi polskimi organizacjami oświatowymi. W roku 1934 przyłączył się do FPK jako członek, a w kopalni pełnił funkcję sekretarza grupy partyjnej.

W 1936 roku, Franciszok aktywnie współorganizował i kierował wielkim strajkiem okupacyjnym w sektorze Lens. Dodatkowo, był współzałożycielem "Dziennika Ludowego", gdzie zasiadał w komisji redakcyjnej oraz w Komitecie Przyjaciół "Dziennika Ludowego" w Pas-de-Calais. Został wybrany delegatem na IX Kongres FPK, który miał miejsce w Arles w grudniu 1937.

Był także zaangażowany w francuski komunistyczny ruch oporu, będąc członkiem trójki okręgowej Polskich Grup Językowych przy FPK. Organizował strajki oraz działania zbrojne, pełnił rolę agitatora, a jego wszechstronność ujawniła się podczas strajku górników w listopadzie 1940 oraz generalnego strajku górników w maju 1941.

Na przełomie 1941 roku, Stefan dołączył do trójki kierownictwa centralnego Polskich Grup Językowych i stał się redaktorem ich pisma "Nasza Walka". W grudniu 1942 roku został kierownikiem trójki centralnej. Utrzymywał kontakt z PPR, organizując przerzut polskich komunistów do kraju. 14 kwietnia 1943 roku sam został przerzucony na czoło 7-osobowej grupy.

Początkowo przebywał w Warszawie, a od sierpnia 1943 roku działał w Zagłębiu oraz na Śląsku jako przedstawiciel KC PPR. W Bielskim Okręgu PPR promował aktywnych działaczy na miejsce tych, którzy byli nadmiernie ostrożni. Doprowadził do formalnego utworzenia V (Śląskiego) Obwodu PPR 15 marca 1944 roku, co związane było z powołaniem Sztabu Obwodu AL. W latach 1943-1944 zaplanował oraz dowodził kilkoma udanymi akcjami.

Niestety, 30 maja 1944 roku, Stefan Franciszok został aresztowany razem z innymi działaczami i osadzony we wrocławskim więzieniu, gdzie brutalnie przesłuchiwano go. Jego śmierć wkrótce po tych wydarzeniach pozostaje smutnym zwieńczeniem jego zaangażowania. W 1969 roku, dla upamiętnienia jego osoby, szkołę podstawową nr 19 w Katowicach nazwano jego imieniem.


Oceń: Stefan Franciszok

Średnia ocena:4.9 Liczba ocen:17