Bolesław Taborski, urodzony 7 maja 1927 roku w Toruniu, pozostaje jedną z kluczowych postaci polskiej literatury. Jego życie zakończyło się 6 grudnia 2010 roku w Londynie, gdzie spędził znaczną część swojego życia twórczego.
Był on nie tylko poetą, ale także teatrologiem, tłumaczem i krytykiem literackim, co czyni go wszechstronnym intelektualistą, który wpłynął na różnorodne aspekty kultury i literatury w Polsce oraz poza jej granicami.
Udział w powstaniu warszawskim
Bolesław Taborski, w chwili wybuchu II wojny światowej miał zaledwie 12 lat. Już wtedy jego zaangażowanie w działalność konspiracyjną zaczęło się w Krakowie. Po przeprowadzce do Warszawy w 1943 roku kontynuował walkę w obronie ojczyzny. W tym czasie należał do katolickiej grupy samokształceniowej oraz wstąpił do Armii Krajowej, do pułku „Baszta”, przyjmując pseudonim „Juliusz”.
W trakcie powstania warszawskiego brał udział w walkach na Mokotowie. Prowadził dzienniczek, w którym skrótowo zapisywał wydarzenia z każdego dnia trwających walk. Całość dokumentu Bolesław Taborski wzbogacił o obszerne opisy, które opublikował w książce zatytułowanej „Moje Powstanie wtedy i teraz” w 1998 roku. Dzienniczek stanowi pierwszą część tej publikacji, natomiast druga część zawiera zbiór artykułów, w których poeta odnosi się do tematyki związanej z powstaniem.
Po zakończeniu powstania warszawskiego Bolesław Taborski trafił najpierw do obozu przejściowego w Pruszkowie, a potem do Stalagu X B Sandbostel, gdzie przebywał aż do wyzwolenia w 1945 roku. Po tym wydarzeniu osiedlił się w Lubece, w północnych Niemczech, gdzie ukończył polskie liceum.
Życie i działalność kulturalna na emigracji
Bolesław Taborski swoje życie artystyczne rozpoczął po 1946 roku, kiedy to osiedlił się na emigracji w Wielkiej Brytanii. W tym czasie związał się z redakcją „Merkuriusza Polskiego”, czasopisma, które odgrywało znaczącą rolę w polskim życiu kulturalnym na obczyźnie. Ponadto był aktywnym członkiem grupy poetyckiej Kontynenty.
W okresie od 1959 do 1989 roku, Bolesław pracował w Sekcji Polskiej BBC, gdzie jego zadaniem było prowadzenie programów radiowych, w tym niedzielnego show poświęconego kulturze i sztuce, które zyskało popularność pod nazwą „Sztuka nad Tamizą”. Stanowiło to ważny wkład w promocję polskiej kultury poza granicami kraju.
Jako tłumacz, Taborski przyczynił się do popularyzacji dzieł Jana Pawła II w anglojęzycznym świecie, przekładając na język angielski takie dramaty jak „Hiob”, „Jeremiasz”, „Brat naszego Boga”, „Przed sklepem jubilera” oraz „Promieniowanie ojcostwa”. Był również autorem wielu książek z zakresu teatru.
Warto wspomnieć, że poza działalnością literacką, był również czynnie zaangażowany w życie literackie, będąc członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz PEN Clubu, organizacji, która skupia pisarzy i promuje wolność słowa.
Bolesław Taborski był w związku małżeńskim z Halina Taborską, z którą wychował córkę Annę. Jego życie zakończyło się 20 maja 2011 roku, a jego ostatnim miejscem spoczynku stał się Panteon Żołnierzy Armii Krajowej, znajdujący się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D18-P04-2).
Główne dzieła
Bolesław Taborski jest autorem wielu ważnych zbiorów poezji, które powstały na przestrzeni kilku dziesięcioleci. Jego twórczość zawiera refleksje nad upływem czasu oraz głębokie emocje, które znajdują odzwierciedlenie w jego wierszach. Oto lista najważniejszych zbiorów, które przyczyniły się do jego uznania:
- Czasy mijania (1957),
- Ziarna nocy (1958),
- Przestępując granicę (1962),
- Lekcja trwająca (1967),
- Głos milczenia (1969),
- Wybór wierszy (1973),
- Sieć Słów (1976),
- For the Witnesses (1978),
- Obserwator cieni (1979),
- Miłość (1980),
- Cudza teraźniejszość (1983),
- Sztuka (1985),
- Cisza traw (1986),
- Życie i śmierć (1988),
- Dobranoc bezsensie (1991),
- Przetrwanie (1998),
- Poezje wybrane (1999),
- Drzwi gnieźnieńskie/Gniezno Door (2000),
- Ułamek istnienia (2002),
- Nowa Era Big Brothera i inne wiersze (2004),
- Plan B. (2007),
- Mój przyjaciel Szekspir (2007),
- Jedyne wyjście (2010).
Oprócz poezji, Taborski także badał zagadnienia związane z teatrem. Napisał szereg książek o tematyce teatralnej, które są uznawane za cenne źródła wiedzy. Należy do nich:
- Nowy teatr elżbietański (1967),
- Polish Plays in English Translations – a bibliography (1968),
- Byron and the theatre (1972),
- Karola Wojtyły dramaturgia wnętrza (1989),
- Wprost w moje serce uderza droga wszystkich: o Karolu Wojtyle Janie Pawle II – szkice, wspomnienia, wiersze (2005).
Ważnym elementem jego twórczości jest także książka dotycząca powstania warszawskiego: Moje Powstanie – wtedy i teraz (1998).
Przypisy
- Translator interview: Anna Taborska. samovar.strangehorizons, 27.10.2021 r. [dostęp 02.12.2022 r.]
- a b R.R. Kobylarz R.R., Bolesław Taborski (1927-2010), „Łambinowicki Rocznik Muzealny. Jeńcy Wojenni w Latach II Wojny Światowej”, t. 33, 2010, s. 211.
- B.B. Taborski B.B., Moje powstanie wtedy i teraz, Warszawa 1998.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Danuta Irena Bieńkowska | Andrzej Samulowski (malarz) | Mateusz Burdach | Tomasz Sobecki | Marek Wakarecy | Piotr Głowacki (aktor) | Adrianna Biedrzyńska | Jarosław Felczykowski | Wojciech Sobecki | Stefan Połom | Irena Fenikowska | Zygfryd Gardzielewski | Beata Wyrąbkiewicz | Urszula Mazurek | Zdzisław Piernik | Irena Jurkiewicz | Bernadetta Matuszczak | Piotr Rzymyszkiewicz | Robert Jarociński | Mieczysław Wiśniewski (malarz)Oceń: Bolesław Taborski (poeta)