Helena Grossówna

---

Życiorys

Helena Grossówna była niezwykle utalentowaną artystką, córką rzeźnika Leonarda oraz Walerii z domu Winiawskiej. Młodą dziewczyną, w wieku szkolnym, ukończyła prestiżową szkołę baletową w Toruniu, co otworzyło przed nią drzwi do fascynującego świata sztuki. Po swoim debiucie scenicznym w 1926 roku, kontynuowała karierę, kształcąc się i występując w takich krajach jak Włochy oraz Francja.

Po powrocie do Polski rozpoczęła pracę w renomowanych teatrach, takich jak Teatr Nowy w Poznaniu oraz warszawskie sceny, takie jak Qui Pro Quo, Mały, Wielka Rewia oraz Cyrulik Warszawski. Nadto, pojawiła się na ekranie po raz pierwszy w filmie w 1935 roku. Do wybuchu II wojny światowej zdobyła uznanie i sympatię publiczności w całym kraju, uchodząc za jedną z najpopularniejszych postaci scenicznych.

W czasie okupacji, nie poddała się trudnym warunkom życia. Pracując jako kelnerka, równocześnie występowała w teatrzyku Na Antresoli, a także od czasu do czasu w oficjalnych teatrach. Co istotne, w tym okresie była także oficerem Armii Krajowej, w randze porucznika dowodziła kobiecym oddziałem w ramach batalionu „Sokół”, używając pseudonimu „Bystra”.

Po tragicznym zakończeniu powstania warszawskiego, Helena trafiła do obozu jenieckiego Gross-Lübars, a następnie została przeniesiona do stalagu w Oberlangen. To tam miała przewrotny los, ponieważ doczekała się wyzwolenia przez 1 Dywizję Pancerną, w której służył jej przyszły mąż, Tadeusz Cieśliński. Po wojennej zawierusze wróciła do kraju i w 1948 roku zaczęła swoją nową karierę w warszawskim teatrze „Syrena”, gdzie związała się z lokalną sceną aż do przejścia na zasłużoną emeryturę w 1964 roku.

Helena Grossówna zmarła 1 lipca 1994 roku w Warszawie. Spoczęła na cmentarzu w Zerzniu, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo artystyczne oraz wspomnienia bliskich.

Życie prywatne

W życiu osobistym Heleny Grossówny miały miejsce ważne wydarzenia, które ukształtowały jej życie. Jej pierwszym mężem został Jan Gierszal, z którym zawarła związek małżeński 14 lipca 1928 roku.

W późniejszym czasie, wchodząc w nowy etap życia, poślubiła Tadeusza Cieślińskiego. Z tej relacji przyszło na świat ich dziecko, syn Michał.

Upamiętnienie

W 2013 roku, Poczta Polska zaprezentowała znaczek pocztowy o nominale 1,60 zł, zaprojektowany przez Marzannę Dąbrowską, w celu upamiętnienia Heleny Grossówny. Ten znaczek stał się częścią serii zatytułowanej „Ludzie kina i teatru”, co podkreśla ważność jej wkładu w świat sztuki.

10 grudnia 2016 roku, zgodnie z decyzją Rady Miasta Torunia z 27 października 2016, na wniosek dr. Krzysztofa Trojanowskiego, Helena Grossówna zyskała zaszczytny tytuł patronki nowego ronda przy ulicy Kościuszki w Toruniu. W tym samym dniu miała miejsce uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej w Szkole Podstawowej nr 6 przy ul. Łąkowej, do której uczęszczała. Ta tablica, ufundowana przez organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Toffifest, została przezroczona z zamkniętego „Naszego Kina” znajdującego się w centrum miasta.

W 2019 roku, na rynku wydawniczym pojawił się komiks zatytułowany Helena Grossówna. Nigdy nie trać nadziei, którego scenariusz stworzył Maciej Jasiński, a rysunki wykonał Jacek Michalski. Przedmowę do tego dzieła napisał dr Krzysztof Trojanowski, a jego ISBN to 978-83-953483-1-0.

Przedstawienia teatralne i rewie

W okresie swojej kariery, Helena Grossówna brała udział w wielu wyjątkowych przedstawieniach teatralnych oraz rewiach, które wpisały się w historię polskiego teatru.

• 1935 – Przygoda w Grand Hotelu, „Wielka rewia”,
• 1935 – Kawiarenka, „Wielka rewia”,
• 1936 – Cabaretissimo, Cyrulik Warszawski,
• 1936 – Król pod parasolem, „Cyrulik Warszawski”,
• 1936 – Ogród rozkoszy, „Cyrulik Warszawski”,
• 1937 – Jaś u raju bram, „Cyrulik Warszawski”,
• 1937 – Dla ciebie, Warszawo, „Wielka rewia”,
• 1939 – Skąd swąd, Qui Pro Quo.

Te przedstawienia nie tylko odzwierciedlają jej talent, ale także bogactwo kulturowe tamtej epoki.

Filmografia

Filmografia Heleny Grossówny to bogaty zbiór ról, które z pewnością pozostają w pamięci miłośników polskiego kina. Aktorka ta zadebiutowała w latach 30., a jej kariera rozciąga się na wiele lat, prezentując różnorodność postaci, które wcielała na ekranie. Poniżej przedstawiamy listę filmów, w których swoją talentem olśniła widzów.

• 1935: Kochaj tylko mnie,
• 1936: Dodek na froncie,
• 1936: Mały Marynarz,
• 1936: Dwa dni w raju,
• 1936: Straszny dwór,
• 1936: Tajemnica panny Brinx,
• 1937: Parada Warszawy,
• 1937: Dyplomatyczna żona,
• 1937: Piętro wyżej,
• 1938: Robert i Bertrand,
• 1938: Królowa przedmieścia,
• 1938: Szczęśliwa trzynastka,
• 1938: Paweł i Gaweł,
• 1938: Zapomniana melodia,
• 1938: Florian,
• 1939: Włóczęgi,
• 1939: Uwaga szpieg (planowany),
• 1939: Szalona Janka (planowany),
• 1939: Moja mama to ja (planowany),
• 1939/1942: Testament profesora Wilczura,
• 1960: Kolorowe pończochy,
• 1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc,
• 1962: Mój stary,
• 1963: Zbrodniarz i panna,
• 1965: Niekochana,
• 1965: Podziemny front – pani Zofia, matka Ryśka (odc. 3),
• 1967: To jest twój nowy syn.

Owe produkcje stanowią tylko część jej dorobku artystycznego. Helena Grossówna zyskała uznanie jako wybitna aktorka, która zostawiła trwały ślad w historii polskiego kina.

Odznaczenia

Helena Grossówna była osobą odznaczoną wieloma nagrodami za swoje heroiczne czyny i poświęcenie w czasie II wojny światowej. Do jej najważniejszych odznaczeń należy zaliczyć:

• Krzyż Walecznych,
• Krzyż Zasługi z Mieczami,
• Krzyż Partyzancki,
• Medal za Warszawę 1939–1945.

---

Oceń: Helena Grossówna

---