Jan Janikowski to postać wybitna w świecie polskiej muzyki, która urodziła się 16 maja 1926 roku w Toruniu. Jego życie było pełne twórczości i pasji, co uczyniło go jednym z najbardziej rozpoznawalnych kompozytorów oraz pianistów w Polsce.
Janikowski zmarł 28 maja 1990 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny. Był nie tylko wybitnym muzykiem, ale również utalentowanym aranżerem, który swoje umiejętności wykorzystywał do tworzenia niezapomnianych dzieł.
Wśród jego osiągnięć można wymienić założenie popularnych zespołów muzycznych, takich jak Filipinki i Amazonki, które przyczyniły się do rozwoju polskiej kultury muzycznej. Jan Janikowski był także absolwentem Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Szczecinie, co podkreśla jego wszechstronność i zdolności organizacyjne.
Życiorys
Po zakończeniu II wojny światowej Jan Janikowski zamieszkał wraz z rodziną w Strzelcach Krajeńskich. Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Drezdenku, co stanowiło ważny krok w jego dalszej edukacji.
Początki działalności artystycznej
Janikowski rozpoczął swoją przygodę artystyczną w studenckim teatrze Skrzat w Szczecinie, gdzie pełnił rolę kompozytora, pianisty oraz aranżera. Jego pasja do muzyki objawiła się również w Akademickim Radiu, w którym prowadził audycje muzyczne. Szybko nawiązał współpracę ze Sceną Poezji 13 Muz, znaną jako Kabaret Piosenki w Szczecinie. Janikowski był kompozytorem w wielu miejscowych teatrach, pełniąc również funkcję kierownika muzycznego w szczecińskich teatrach: Polskim oraz Współczesnym.
Był żonaty z Haliną Janikowską, z domu Uzarczyk (1933–2014). Ich wspólne życie zakończyło się tragicznie, gdy zostali pochowani na Cmentarzu Północnym w Warszawie.
Filipinki
W 1959 roku Janikowski podjął pracę jako nauczyciel ekonomii, towaroznawstwa i muzyki w Technikum Handlowym. Wkrótce po rozpoczęciu pracy, utworzył żeńską grupę wokalną Filipinki, w skład której weszły zdolne muzycznie uczennice. Zespół zadebiutował podczas szkolnej akademii, a jego występ został entuzjastycznie przyjęty przez szerszą publiczność. W 1962 roku Filipinki zdobyły znaczącą nagrodę w konkursie Mikrofon dla Wszystkich organizowanym przez radio. To wydarzenie skłoniło Janikowskiego do poświęcenia się wyłącznie działalności artystycznej.
Wraz z Włodzimierzem Patuszyńskim, Janikowski zbudował repertuar dla Filipinek i prowadził zespół do 1967 roku. Z nimi występował nie tylko w Polsce, ale także za granicą, m.in. w Bułgarii, Francji, Kanadzie, NRD, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii oraz ZSRR, a także realizował kilka programów telewizyjnych.
Inne przedsięwzięcia artystyczne
Po zakończeniu współpracy z Filipinkami w styczniu 1968 roku, Janikowski powołał do życia nową żeńską grupę wokalną Amazonki. Zespół zdobył nagrodę za debiut na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu jeszcze w tym samym roku. Janikowski nagrał z Amazonkami kilka płyt i realizował nagrania dla archiwum Polskiego Radia, a także koncertował zarówno w Polsce, jak i za granicą, w tym w NRD, USA i ZSRR. Zespół zakończył swoją działalność w 1983 roku.
W latach 1983–1987 Janikowski mieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie kontynuował pracę jako pianista i organista. Towarzyszył Bobowi Lewandowskiemu w jego programach telewizyjnych oraz pełnił rolę akompaniatora Feliksa Konarskiego w Kabarecie Trzech Panów.
Wybrane piosenki
Oto wybrane utwory, które doskonale ilustrują dorobek artystyczny Jana Janikowskiego:
- A mnie w to graj (muzyka: J. Świąć),
- Amazonki i wiatr (tekst: W. Patuszyński),
- Bal Arlekina (tekst: W. Patuszyński),
- Charleston nastolatków (tekst: W. Patuszyński),
- Chłopiec z gitarą (tekst: W. Patuszyński),
- Do widzenia, profesorze (tekst: W. Patuszyński),
- Filipinki – to my (tekst: W. Patuszyński),
- Kto się lubi, ten się czubi (tekst: W. Patuszyński),
- Siedmiu chłopców (tekst: Andrzej Tylczyński),
- Spacer po porcie (tekst: W. Patuszyński).
Teatr
Jan Janikowski miał znaczący wpływ na polski teatr, a jego dorobek artystyczny obejmuje wiele wartościowych dzieł. Oto lista niektórych jego najważniejszych projektów:
- 1958 – Krzesiwo (reż. Ewa Kołogórska) – opracowanie muzyczne,
- 1959 – Rzymska kurtyzana (reż. Henryk Lotar) – kierownictwo muzyczne,
- 1959 – Konik-Garbusek (reż. Nina Burska) – muzyka,
- 1959 – Dziewczynka z zapałkami (reż. Jerzy Sobieraj) – kierownictwo muzyczne,
- 1960 – Zaczarowana złotówka (reż. Janusz Obidowicz) – muzyka,
- 1961 – Opera za 3 grosze (reż. Zdzisław Tobiasz) – kierownictwo muzyczne,
- 1961 – Sto dni małżeństwa (reż. Z. Tobiasz) – muzyka,
- 1961 – Marzenia i klęski (reż. Krystyna Tyszarska) – opracowanie muzyczne,
- 1961 – Obrona Ksantypy (reż. Aleksander Rodziewicz) – kierownictwo muzyczne,
- 1962 – Osobliwe zdarzenie (reż. Lesław Mazurkiewicz) – muzyka,
- 1962 – Drewniana miska (reż. Ryszard Sobolewski) – muzyka,
- 1962 – Damy i huzary (reż. Józef Gruda) – opracowanie muzyczne,
- 1962 – Psie czasy, sierżancie… (reż. Zbigniew Bogdański) – kierownictwo muzyczne,
- 1963, 1974 – Czerwone pantofelki (reż. Jerzy Wąsowicz) – opracowanie muzyczne,
- 1963 – Dziewiąty sprawiedliwy (reż. R. Sobolewski) – muzyka,
- 1963 – Pokusa (reż. Stanisław Milski) – opracowanie muzyczne,
- 1963 – Śluby panieńskie (reż. Irena Ładosiówna) – opracowanie muzyczne,
- 1964 – Igraszki z diabłem (reż. Jan Maciejowski) – kierownictwo muzyczne.
Jego wkład w rozwój kultury teatralnej pozostaje niezatarte, a specyfika jego pracy przejawia się w różnorodnym spektrum projektów, które są doskonałym świadectwem jego talentu i zaangażowania.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Sławek Uniatowski | Cezary Michalski | Jerzy Szymański (śpiewak) | Karol Dominik Jacobi | Łukasz Karwowski | Jan Antoni Langenhahn (młodszy) | Teodor Napoleon Jacobi | Bogumił Pacak-Gamalski | Helena Grossówna | Peter Gyllan | Lech Grzmociński | Tomasz Minkiewicz | Bogdan Hołownia | Bogdan Czajkowski | Roman Kordziński | Kazimierz Podlasiecki | Kamil Toliński | Andrzej Kamiński (fotograf) | Buczer | Bogusław LindaOceń: Jan Janikowski