Ulica Królowej Jadwigi w Toruniu to istotny element historyczny i architektoniczny tego malowniczego miasta, który przyciąga uwagę turystów oraz mieszkańców. Stanowi ona jedną z centralnych ulic Zespołu Staromiejskiego, obszaru uznanego za dziedzictwo kulturowe i wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Przechadzając się tą ulicą, można podziwiać nie tylko wspaniałą architekturę, ale także odkrywać bogatą historię, która towarzyszy temu miejscu przez wieki. Ulica Królowej Jadwigi jest wymarzoną trasą dla tych, którzy chcą zgłębić tajemnice Torunia oraz poznać jego wyjątkowe atrakcje.
Charakterystyka
Ulica Królowej Jadwigi jest nie tylko ważnym punktem na mapie Torunia, ale również integralną częścią kluczowego traktu pieszego, który łączy Rynek Nowomiejski ze Staromiejskim. Ta malownicza ulica znajduje się na Nowym Mieście i zaczyna się od zbiegu Rynku Nowomiejskiego z ulicą Prostą.
W trakcie swojego biegu, ulica Królowej Jadwigi krzyżuje się z ulicami Małe i Wielkie Garbary, a kończy się na zbiegu ulic Strumykowej oraz Przedzamcze. W tym miejscu swój bieg zaczyna ul. Szeroka. Warto także zauważyć, że w przeszłości ulica ta prowadziła do nieistniejącej już Bramy Wielkiej (Kotlarskiej), która znajdowała się w północno-zachodnim narożniku Rynku Nowomiejskiego.
Dzięki swojemu znaczeniu i historycznymwiązkom, ulica Królowej Jadwigi zajmuje ważne miejsce wśród toruńskich atrakcji, przyciągając zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Historia
Historia ulicy Królowej Jadwigi w Toruniu sięga średniowiecza, kiedy to znana była jako ulica Sadlarska. Jej pierwotna nazwa miała prawdopodobnie związek z terminami takimi jak Smergasse, Smehergasse, Schmergasse czy Schmier Gasse. Wszystkie te określenia mogą odnosić się do smaru oraz mazidła, ponieważ zamieszkujący tę ulicę od wieków członkowie cechów metalowych, a szczególnie ślusarze, używali podobnych substancji w swojej codziennej pracy.
W czasie zaborów nazwa ulicy została zmieniona na ulicę Elżbiety, znaną jako Elisabethstraße. Dopiero od roku 1926 ulica nosi obecnie obowiązującą nazwę, chociaż jej miano było modyfikowane w różnych okresach historycznych. W czasach okupacji niemieckiej przywrócono jej wcześniejszą, niemiecką nazwę, a w latach 1950-1956, w związku z politycznymi zmianami, ulicę przemianowano na ul. Stalingradzką w ramach szerszego projektu zmian nazw ulic w mieście.
Zabudowa
W zabudowie ulicy Królowej Jadwigi, podobnie jak w przypadku wielu innych ulic w obrębie Zespołu Staromiejskiego Torunia, dostrzec można wpływy średniowiecza. Mimo że oryginalna architektura przeszła liczne modyfikacje, w niektórych kamienicach udało się zachować elementy dawnego wystroju. Oto kilka wybranych obiektów:
- nr 1 – to kamienica, której wygląd nawiązuje do klasycyzmu, datowana na I połowę XIX wieku,
- nr 3 – gotycka kamienica z XV wieku, która przeszła przebudowę na przełomie XVI i XVII wieku oraz zachowała szczyt okuciowy i fragmenty gotyckiego portalu,
- nr 4 – kamienica z początku XX wieku, ozdobiona secesyjną witryną,
- nr 5 – okazała kamienica, wzniesiona w 1906 roku,
- nr 7 – neorenesansowa budowla, być może na podłożu dawnej gotyckiej konstrukcji,
- nr 9 – kamienica pochodząca z XIV wieku, pierwotnie gotycka, która w latach 70. XIX wieku przeszła gruntowną przebudowę. Zachowały się pod tynkami cenne fragmenty gotyckiej fasady, a wewnątrz znajduje się unikalny zbiór malowideł gotyckich z III ćwierci XIV wieku, przedstawiających sceny związane z legendą o św. Urszuli oraz inne postacie biblijne. Budynek jest siedzibą toruńskiego oddziału Gazety Wyborczej,
- nr 13 – neorenesansowa kamienica z narożną wieżyczką, usytuowana na rogu ulicy Karlianin z ul. Wielkie Garbary, obecnie goszcząca sklep Empik,
- nr 14 – budynek z początków XX wieku, wzniesiony w miejscu, gdzie stał dom urodzenia Samuela Bogumiła Lindego, wspomnienie o którym upamiętniają dwie tablice pamiątkowe.
Przypisy
- Kluczwajd 2022 r., s. 59.
- Pilecka 2002 r., s. 153.
- Domasłowski 1998 r., s. 95.
- Krzysztof Mikulski, Piotr Oliński, Waldemar Rozynkowski Nowe Miasto Toruń 750 lat od lokacji, Toruń 2014 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Bankowa w Toruniu | Ulica Żeglarska w Toruniu | Plac Niepodległości w Toruniu | Ulica Ciasna w Toruniu | Ulica Fosa Staromiejska w Toruniu | Aleja Solidarności w Toruniu | Plac św. Katarzyny w Toruniu | Ulica Mostowa w Toruniu | Ulica Szeroka w Toruniu | Plac Armii Krajowej w Toruniu | Plac Pokoju Toruńskiego w Toruniu | Aleja Jana Pawła II w Toruniu | Ulica Wola Zamkowa w Toruniu | Ulica Wały gen. Władysława Sikorskiego w Toruniu | Ulica Stanisława Żółkiewskiego w Toruniu | Ulica Podmurna w Toruniu | Ulica Most Pauliński w Toruniu | Ulica gen. Władysława Andersa w Toruniu | Rynek Staromiejski w Toruniu | Plac Ignacego Daszyńskiego w ToruniuOceń: Ulica Królowej Jadwigi w Toruniu