Rynek Staromiejski w Toruniu

---

Historia

Rynek Staromiejski to niezwykle ważny element historii Torunia, mający swoje początki w 1251 roku, kiedy to postanowiono o rozwoju miasta w kierunku północno-zachodnim. W pierwszych latach jego istnienia, kluczowym miejscem w obrębie miasta był plac, który dzisiaj zajmuje kościół katedralny, wcześniej funkcjonujący jako fara staromiejska.

Ze względu na globalny rozwój Starego Miasta, rynek ten nie wykazuje typowych cech regularności, które są charakterystyczne dla średniowiecznych planów urbanistycznych. Zjawisko to jest najlepiej widoczne na tle rynku sąsiedniego Nowego Miasta Torunia, a także przez porównanie z rynkiem, które wykazuje większą symetrię.

W rzeczywistości, jedynie z dwóch narożników Rynku (północno-wschodniego i południowo-wschodniego) prowadzą do niego po dwie ulice, mianowicie: Chełmińska i Szewska w jednym narożniku oraz Żeglarska i Szeroka w drugim. Z kolei północno-zachodni narożnik posiada tylko jedno połączenie z ul. Panny Marii, a południowo-zachodni limituje się jedynie do ul. Różanej.

Od roku 1259, wokół centralnego punktu placu rozpoczęła się zabudowa śródrynkowa, co w rezultacie doprowadziło do rozwoju Ratusza Staromiejskiego, który stał się symbolem stolicy regionu. Rynek od niepamiętnych czasów pełnił rolę głównego placu targowego, z odmiennymi sekcjami dedykowanymi różnym rodzajom spreparowanych dóbr. Na przykład, w południowo-wschodnim narożniku odbywał się handel warzywami.

W czasach międzywojennych, Rynek Staromiejski stał się miejscem mieszkalnym dla licznych kupców, jednakże do około 1932 roku zaczęli oni ustępować miejsca urzędnikom. Pośrednio dzięki staraniom kupców udało się wówczas zaprojektować linię tramwajową, która przebiega przez sam rynek.

W czasie drugiej wojny światowej, architekt Hans Döllgast podjął się pracy nad ujednoliceniem zabudowy Rynku, co miało na celu przywrócenie jego dawniej świetności. Miejsce to, na przestrzeni lat, niezależnie od okoliczności, stało się również świadkiem wielu dramatycznych wydarzeń, w tym egzekucji. W jego zachodniej pierzei, znanej jako plac turniejowy, odbywały się różnorodne wydarzenia i imprezy towarzyskie, które przyciągały mieszkańców i gości.

Rynek Staromiejski przez długi czas miał także znaczenie komunikacyjne dla Torunia, pełniąc rolę centrum komunikacyjnego miasta, punktu, w którym koncentrowały się trasy konnych omnibusów oraz linie tramwajowe. W późniejszych latach, na początku XX wieku, był miejscem docelowym dla pierwszych postojów taksówek.

Wybrane obiekty

W obrębie rynku staromiejskiego w Toruniu znajduje się wiele zabytkowych obiektów, które przyciągają zarówno turystów, jak i mieszkańców. Oto wybrane z nich:

• Ratusz Staromiejski – majestatyczna budowla powstała na przełomie XIII i XIV wieku, która w swoim obecnym kształcie istnieje od 1391 roku. Przylegająca do ratusza wieża, zbudowana w 1385 roku, obecnie pełni rolę siedziby Muzeum Okręgowego.
• Dwór Artusa – oddany do użytku 12 grudnia 1891 roku, stanowi przykład architektury neogotyckiej. Na jego miejscu pierwotnie istniał inny dwór, zburzony w 1802 roku.
• Dawna Komendantura Twierdzy Toruń – zbudowana w 1820 roku, ta budowla została wzniesiona tam, gdzie wcześniej znajdowały się patrycjuszowskie kamienice.
• Kościół św. Ducha – niegdyś ewangelicki, poświęcony w 1756 roku. Po 1945 roku został przekazany zakonowi jezuitów.
• Kamienica „Pod Aniołem” – budynek o pierwotnie gotyckiej architekturze, przebudowany w XVIII wieku, który był własnością burmistrza Jana Zimmermanna.
• Kamienica pod Lwem – zespół dwóch połączonych kamienic z początkiem XX wieku, z których jedna powstała już w XIV wieku. Po II wojnie światowej budynek stał się siedzibą domu towarowego PDT.
• Kamienica Pod Gwiazdą – początkowo również gotycka, przebudowywana w XVI i XVII wieku, krótko będąca własnością Filipa Kallimacha.
• Gmach Poczty Głównej – wpisujący się w styl neogotycki, wybudowany w 1884 roku, zdobi rynek swą architekturą.
• Pałac Meissnerów – wasz dawny pałac miejski z 1739 roku, który obecnie mieści Ognisko Pracy Pozaszkolnej – Dom Harcerza.
• Ośrodek Informacji Turystycznej – wybudowany w XV wieku, w połowie XIX wieku przeszedł przebudowę w stylu historyzującym, stanowiąc ważny punkt dla przyjezdnych.

Obiekty te nie tylko przyciągają oko, ale również opowiadają historię Torunia, miasta pełnego zabytków i kulturalnych skarbów.

---

Oceń: Rynek Staromiejski w Toruniu

---