Wanda Szuman

---

Życiorys

Wanda Szuman była córką znanego lekarza oraz społecznego aktywisty Leona i Eugenii z Gumpertów, a w jej rodzinie znajdowały się także znane postacie, takie jak Stefan, wieloletni profesor pedagogiki na Uniwersytecie Jagiellońskim, oraz jej brat Henryk, ksiądz, który został rozstrzelany przez Niemców w Fordonie w dniu 2 października 1939 roku. Swoją edukację rozpoczęła w szkołach średnich w Toruniu, następnie kontynuowała ją w Krakowie oraz Lwowie. W 1911 roku zakończyła naukę w seminarium nauczycielskim.

W przededniu I wojny światowej podjęła prace pedagogiczne, angażując się m.in. w tajne nauczanie na Pomorzu. Od roku 1916 była aktywna w Komitecie Niesienia Pomocy Ofiarom Wojny działającym w Królestwie Polskim. W okresie międzywojennym skupiła się na działalności naukowej. W latach 1921–1923 kształciła się w Państwowym Instytucie Pedagogicznym w Warszawie.

W latach 1933–1936 pełniła rolę konsultantki w Wojewódzkim Komitecie Opieki nad Dzieckiem w Poznaniu, a jednocześnie do roku 1939 kierowała Katolickim Seminarium dla Wychowawczyń Przedszkoli w tymże mieście.

Podczas II wojny światowej ponownie zaangażowała się w tajne nauczanie i jednocześnie pracowała w Polskim Komitecie Opiekuńczym, gdzie udzielała wsparcia rodzinom więźniów oraz osobom wysiedlonym po powstaniu warszawskim. Po wojnie kontynuowała swoją działalność pedagogiczną w Toruniu, gdzie uczyła w Liceum dla Wychowawczyń Przedszkoli do 1949, a następnie w Pogotowiu Opiekuńczym w latach 1949–1952.

W roku 1952 przeszła na emeryturę, jednak nie zrezygnowała z pracy naukowej, prowadząc badania m.in. nad mową dzieci w żłobkach oraz zdolnościami rysunkowymi dzieci niewidomych. W 1960 roku założyła w Toruniu Oddział do Walki z Kalectwem.

W lutym 1992 roku Rada Miasta Torunia uhonorowała ją tytułem „Honorowego Obywatela Miasta Torunia”. Mieszkała przy ul. Szumana 2 i zmarła 1 grudnia 1994 roku. Jej ostatnie miejsce spoczynku to cmentarz św. Jerzego w Toruniu.

Ordery i odznaczenia

Wanda Szuman była wybitną postacią, która została uhonorowana wieloma odznaczeniami za swoje zasługi i wkład w społeczeństwo. Poniżej przedstawiono listę jej odznaczeń:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975),
• Złoty Krzyż Zasługi (24 maja 1937),
• Medal Papieski Pro Ecclesia et Pontifice (1986),
• Order Uśmiechu (20 czerwca 1986),
• Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża (1969),
• Medal Polskiego Czerwonego Krzyża (1979),
• Odznaka „Za Zasługi dla Województwa Toruńskiego” (1985),
• Odznaka „Zasłużony dla Torunia” (1983),
• Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego „Za Tajne Nauczanie” (1985),
• Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem (1971),
• Odznaka Honorowa Polskiego Związku Niewidomych (1966),
• Odznaka „Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Psychologicznego” (1980),
• Srebrny Medal 100-lecia Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1975),
• Medal Prezydenta Torunia 750-lecia Miasta Torunia (1983),
• Medal Towarzystwa Miłośników Torunia z okazji 750-lecia Miasta Torunia (1983),
• Medal Złote Astrolabium – Nr 1 (27 lutego 1980),
• Odznaka „Bóg zapłać” nadana przez miesięcznik „Powściągliwość i Praca” (3 kwietnia 1988).

Upamiętnienie

Imię Wandy Szuman zostało uhonorowane poprzez nadanie jej imienia kilku instytucjom edukacyjnym znajdującym się w Toruniu. Wśród tych placówek są Szkoła Podstawowa nr 16, Przedszkole Miejskie nr 1 (od 2000 roku) oraz VII Liceum Ogólnokształcące. Oprócz tego, wiele organizacji społecznych, takich jak Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Diecezji Toruńskiej i Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących, również nosi jej imię.

W dniu 1 grudnia 2000 roku, w dawnym domu Rodziny Szumanów przy ul. Szumana 2 w Toruniu, odbyło się odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Wandzie Szuman.

---

Oceń: Wanda Szuman

---