Anna Bożena Zakrzewska, znana również pod pseudonimem „Hanka Biała”, to postać o niezwykłej historii. Urodziła się 24 grudnia 1925 roku w Toruniu, a swoje życie zakończyła tragicznie 11 sierpnia 1944 roku w Warszawie.
Była nie tylko łączniczką, ale również sanitariuszką, która z ogromnym zaangażowaniem brała udział w powstaniu warszawskim. Służyła w III plutonie „Felek” 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”. Jej poświęcenie oraz odwaga w trudnych czasach II wojny światowej były niezwykle inspirujące.
W uznaniu za jej bohaterstwo, Anna Zakrzewska została pośmiertnie awansowana na stopień podporucznika, co świadczy o jej znaczącej roli w walce o wolność i niepodległość.
Życiorys
Anna Zakrzewska była córką Ireny Stefanii Łoskiewicz i Jana Zakrzewskiego. Jej młodość przypadła na trudne czasy okupacji niemieckiej, podczas których włączyła się w działania polskiego podziemia. Jako członkini Szarych Szeregów, Anna przeżyła wiele ważnych momentów, które odcisnęły piętno na jej życiu.
W ostatnich dniach czerwca oraz w lipcu 1944 roku wzięła udział w konspiracyjnym szkoleniu „Par II”, które odbyło się w Puszczy Białej w rejonie Wyszkowa. W tym czasie korzystała z pseudonimu „Hanka Biała”. Początkowo była częścią 2. drużyny, którą dowodziła Zofia Krassowska, znana również pod pseudonimem „Zosia Duża”. W tej samej drużynie służyły także: Stefania Grzeszczak, Dorota Łempicka, Zofia Kasperska oraz Anna Wajcowicz.
W czasie powstania warszawskiego Anna Zakrzewska została przydzielona do III plutonu „Felek” 2. kompanii „Rudy”, gdzie pełniła funkcję w patrolu sanitarnym. Na początku sierpnia 1944 roku, podczas walk, żołnierze batalionu „Zośka” dokonali zdobycia budynku szkoły przy ulicy Spokojnej 13 na Woli.
W ciągu następnych dni Anna brała udział w obronie pobliskiej Szkoły św. Kingi, mieszczącej się przy Okopowej 55a. W 11. dniu powstania, jej misją było dostarczenie powstańcom rozkazu o konieczności opuszczenia szkoły i dotarcia na Okopową, gdzie mieściła się szkoła św. Kingi.
Niestety, tragicznym zbiegiem okoliczności, Anna zginęła, gdy opuszczała budynek szkoły przy Spokojnej, polegając w rejonie ul. Okopowej, niedaleko Kolskiej. W chwili śmierci miała zaledwie 18 lat. Po wojnie została pochowana obok phm. por. Konrada Okolskiego, sierż. Mieczysława Olkowskiego oraz sierż. pchor. Janusza Grzymałowskiego, którzy również polegli w tym samym rejonie i tego samego dnia. Spoczywa na Wojskowych Powązkach w Warszawie, w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Zośka” (kwatera A20-5-18). Jej rodzice przeżyli wojnę.
W ówczesnych czasach, jej odwaga i poświęcenie zostały docenione; Anna Zakrzewska została odznaczona Krzyżem Walecznych. Ponadto, 11 maja 2020 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał postanowienie Nr 112.27.2020, przyznając Annie pośmiertnie pierwszy stopień oficerski podporucznika, w uznaniu jej zasług dla obronności państwa.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 18.11.2019 r.]
- Postanowienie Nr 112.27.2020, Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11.05.2020 r. Nr 112.27.2020 o nadaniu pierwszego stopnia oficerskiego.
- Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 6. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2004 r. ISBN 83-11-09261-3
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Bolesław Hozakowski | Mieczysław Miłosz | Mariusz Mięsikowski | Bernard Rygielski | Elżbieta Zawacka | Dariusz Skorupka | Barbara Kieżun | Wiktor Komorowski (powstaniec warszawski) | Edward Hyra | Werner Henke | Stanisław Findeisen | Franciszek Perl | Benedykt Porożyński | Kazimierz Smentek | Zbigniew Kiciński | Jarosław Wierzcholski | Kurt Chill | Adam Steinborn | Marek Mecherzyński | Krzysztof MitręgaOceń: Anna Zakrzewska