Fort III Twierdzy Toruń to interesująca konstrukcja, która znajduje się w pobliżu ulicy Skłodowskiej-Curie. Jest to fort pośredni piechoty, co oznacza, że pełnił kluczową rolę w systemie obronnym miasta.
Początkowo fort ten nosił nazwę Werk L'Estocq, jednak w obecnych czasach został uhonorowany imieniem Stanisława Jabłonowskiego, co podkreśla jego znaczenie w historii regionu.
Historia
Fort III Twierdzy Toruń, w czasach swojej budowy w latach 1888–1890, pełnił funkcję solidnego schronu piechoty, znanego jako Stützpunkt. Jednak już dwa lata po zakończeniu budowy został on znacznie rozbudowany. Przekształcenie to umożliwiło dodanie nowych stanowisk dla żołnierzy piechoty oraz artylerii, w tym czterech otwartych pozycji dla armat kal. 120 mm. W ramach rozbudowy wzniesiono również dwa schrony dodatkowe, wzmocniono wał ziemny oraz stworzono mokrą fosę, której niskie położenie pozwalało na automatyczne wypełnianie się wodą. Ta woda następnie była odprowadzana do Strugi Toruńskiej.
Fort III zaliczał się do mniejszych obiektów w obrębie pierścienia twierdzy toruńskiej. Jego załogę stanowiła jedna kompania piechoty, a konstrukcja budynków fortecznych była na tyle solidna, że mogła wytrzymać ostrzał z polowej artylerii. Jego kluczowym zadaniem była obrona dworca Toruń-Mokre oraz kontrola nad linią kolejową prowadzącą do Iławy.
Obronę linii kolejowej wsparła Długa Bateria, znajdująca się po przeciwnej stronie torów, która datowana jest na lata 90. XIX wieku. Składała się ona z trzech baterii dział, z schronami, które miały po dwa pomieszczenia. Całość była otoczona fosą oraz płotem, co dodawało dodatkowego zabezpieczenia.
W 1908 roku, w ramach szeroko zakrojonych prac modernizacyjnych przeprowadzonych na większości fortów toruńskich, część okien w forcie III została zamurowana. Na jego terenie wzniesiono także mury trawersowe. Co więcej, w odległości 400 metrów od fortu dodano 16 otwartych stanowisk dla armat większego kalibru, cztery schrony dla ich obsługi oraz dwie podwalnie, które również zostały otoczone drutem kolczastym.
Od lat 90. XX wieku fort zyskał nowe znaczenie, gdyż została w nim podjęta działalność gospodarcza, co przyczyniło się do jego dobrego stanu zachowania. Aktualnie stanowiska artyleryjskie, schrony oraz główna bryła fortu są czytelne i dostrzegalne. Choć fosa od lat 60. XX wieku częściowo uległa zasypaniu, a wał został zniwelowany, fort wciąż pozostaje interesującym przykładem architektonicznym tego okresu.
Przypisy
- a b c Giętkowski, Karpus i Rezmer 2004, s. 174.
Pozostałe obiekty w kategorii "Twierdze":
Fort IX Twierdzy Toruń | Fort VI Twierdzy Toruń | Fort XII Twierdzy Toruń | Fort XV Twierdzy Toruń | Szaniec Kępy Bazarowej w Toruniu | Zespół grodzy V i VI Twierdzy Toruń | Fort VIII Twierdzy Toruń | Fort I Twierdzy Toruń | Fort XIV Twierdzy Toruń | Fort XI Twierdzy Toruń | Fort II Twierdzy Toruń | Baszta Żuraw w Toruniu | Baszta przy ul. Podmurnej 30 w Toruniu | Baszta Monstrancja w Toruniu | Baszta Koci Łeb w Toruniu | Baszta Gołębnik w Toruniu | Krzywa Wieża w Toruniu | Fort XIII Twierdzy Toruń | Fort VII Twierdzy Toruń | Fort Przyczółek Mostowy w ToruniuOceń: Fort III Twierdzy Toruń