Glinki to specjalna część urzędowa w granicach Torunia, która charakteryzuje się unikalnym położeniem geograficznym. Zlokalizowana jest w rejonie północnym, gdzie sąsiaduje z ulicą Gniewkowską. Co więcej, z kierunku północno-wschodniego otacza ją ulica Poznańska, a także od strony południowej znajduje się granica samego miasta Torunia.
Ten obszar stanowi interesujący przykład miejskiej struktury i można go z łatwością zauważyć w kontekście rozwoju urbanistycznego Torunia.
Historia
Obóz jeniecki
Glinki, pierwotnie miejscowość sąsiadująca z Podgórzem, który został dołączony do Torunia w 1938 roku, mają bogatą historię. W okresie międzywojennym znajdował się tam obiekt mający na celu ochronę poligonu wojskowego. W czasie II wojny światowej Glinki były miejscem, gdzie zlokalizowany był niemiecki oboz jeniecki Stalag 312/XX C. W tym obozie uwięziono około 55 tysięcy żołnierzy, w tym radzieckich oraz z innych sojuszniczych krajów takich jak Anglia, Francja, Włochy, Australia, Kanada, Norwegia, Belgia i Jugosławia.
Budowa tego obozu zaczęła się w 1940 roku, a w latach 1941-1945 szacuje się, że zginęło tam od 10 do 15 tys. jeńców, w przeważającej większości byli to żołnierze radzieccy, a później włoscy. Zmarłe osoby były chowane w okolicy drogi prowadzącej do Bydgoszczy i Poznania. Relacje wspominają o pożarze, który miał miejsce w północno-wschodniej części obozu w styczniu 1945 roku.
1 lutego 1945 roku oboz przejęły wojska sowieckie, a nadzór nad nim objęło NKWD. W obozie przetrzymywano także kilkudziesięciu tysięcy żołnierzy Wehrmachtu oraz nieznaną ilość Polaków. Dokładna liczba polskich więźniów pozostaje nieznana, ale według danych Przewodnika Polskiego Czerwonego Krzyża (Polskiego Czerwonego Krzyża) latem 1945 roku w obozie przebywało przynajmniej 430 Polaków.
Z dokumentów historyków Hansa-Petera Rangego i Clemensa Rangego wynika, że przez oboz przeszło około 30 tysięcy niemieckich żołnierzy, z czego około 8 tys. miało tam zginąć. Marcin Orłowski, regionalista, oszacował, że liczba niemieckich ofiar od lutego 1945 do końca zimy 1946 mogła wynosić od 14 do 18 tys. Orłowski zauważa, że badania niemieckich historyków mogą nie uwzględniać ofiar polskiego pochodzenia. Ekshumacje przeprowadzano kilkakrotnie, pierwsza miała miejsce w latach 1948-1949.
W okolicy Glinek istniała również kolej wąskotorowa, która funkcjonowała jeszcze w trakcie II wojny światowej, wykorzystywana do transportu materiałów budowlanych dla Stalagu 312/XX C. Fragmenty tej kolejki zostały odnalezione przez Fundację Pamięć w 2017 roku. Obóz został rozebrany około 1947 roku.
Czasy współczesne
W 1995 roku, podczas budowy pętli autobusowej, odkryto kolejny masowy grób, datowany na marzec 1945 roku. Pochowane tam były ciała niemieckich żołnierzy, a być może również ludności polskiej. Według różnych danych, w latach 1995-1996 z tego grobu wydobyto między 926 a 1100 szkieletów. Kolejne poszukiwania przeprowadzono w 1999 i 2006 roku, gdzie odnaleziono groby datowane na luty i lato 1945 roku.
W 2013 roku Toruńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego zrealizowało budowę pierwszych bloków mieszkalnych na Glinkach. Jednakże 22 sierpnia 2016 roku, w trakcie przygotowań do nowego osiedla przy ul. Poznańskiej 294C, odkryto masowe mogiły ze szczątkami żołnierzy. Prace ekshumacyjne, które prowadził Instytut Pamięci Narodowej oraz archeolodzy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, trwały do marca 2017 roku. W wyniku tych działań wydobyto 2974 szkielety, a także 307 nieśmiertelników. Umożliwiło to roku 50 rodzinom znajdowanie informacji o miejscach spoczynku ich bliskich. Szczątki odnalezione w tym czasie zostały pochowane w lipcu 2017 roku na niemieckim cmentarzu wojennym w Bartoszach.
W 2017 roku wznowiono prace ekshumacyjne, które ujawniły kolejne kilkadziesiąt zniszczonych szkieletów.
Budowa osiedla mieszkaniowego w miejscu masowych grobów wywołuje kontrowersje wśród mieszkańców Torunia.
Upamiętnienia ofiar obozu jenieckiego
Na terenie Glinek zlokalizowany jest pomnik poświęcony ofiarom obozu jenieckiego, który został wzniesiony w 1969 roku i zaprojektowany przez profesora Witolda Marciniaka. Ten pomnik był wielokrotnie dewastowany z uwagi na wrażliwość tematykę jeńców radzieckich. W pobliżu pomnika usytuowany jest cmentarz, gdzie pochowano około 14 tys. pomordowanych żołnierzy. Dnia 8 maja 2019 roku odsłonięto obelisk upamiętniający te ofiary.
Dodatkowo, przy ul. Bliskiej w Toruniu znajduje się tablica, która informuje o istnieniu obozu, w którym w latach 1945-1946 przetrzymywano ludność niemiecką.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Mokre (Toruń) | Barbarka (Toruń) | Chełmińskie Przedmieście | Starotoruńskie Przedmieście | Na Skarpie (Toruń) | Przedmieście św. Katarzyny w Toruniu | Rybaki (Toruń) | Wrzosy (Toruń) | Zespół staromiejski Torunia | Bydgoskie Przedmieście | Bielany (Toruń) | Jakubskie Przedmieście | Bielawy (Toruń) | Stawki (Toruń) | Kaszczorek | Winnica (Toruń) | Stare Miasto (część urzędowa Torunia) | Grębocin nad Strugą | Piaski (Toruń) | RudakOceń: Glinki (Toruń)