Jan Bolesław Hanasz, urodzony 29 lipca 1934 roku w Toruniu, był wielce wpływowym polskim astronomem, który przeszedł do historii nauki. Zmarł 18 października 2020 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w dziedzinie astronomii.
Rozpoczął swoją karierę akademicką jako absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie zdobył fundamentalne podstawy wiedzy astronomicznej. Po ukończeniu studiów, Jan Hanasz rozpoczął pracę w Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk w Toruniu, gdzie poszerzał swoje umiejętności i prowadził liczne badania naukowe.
Swoje życie zawodowe poświęcił także działalności w polskich oraz zagranicznych organizacjach astronomicznych, co świadczy o jego zaangażowaniu i pasji. W szczególności był związany z Zakładem Astronomii Polskiej Akademii Nauk (PAN), gdzie pełnił funkcję kierownika Pracowni Astrofizyki, również angażując się w popularyzację nauki.
Warto również wspomnieć, że Jan Hanasz był opozycjonistą w czasach PRL, co dodatkowo podkreśla jego niezłomny charakter oraz przekonania naukowe. Jego wkład w astronomię oraz zasługi dla społeczności naukowej pozostaną na zawsze w pamięci kolejnych pokoleń naukowców.
Życiorys
„Jan Hanasz to znamienita postać, która swoje życie związała z astronomią, a także z działalnością publiczną. Studiował astronomię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po zakończeniu nauki w 1955 roku rozpoczął pracę w Zakładzie Astronomii Polskiej Akademii Nauk w Toruniu. Zespół, w którym pracował, od 1976 roku funkcjonuje jako Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN. Hanasz był tam aktywny do 1994 roku.
W latach 1981–1985 pełnił funkcję kierownika pracowni astrofizyki w tej jednostce. Po odejściu z Centrum Astronomicznego, jego kariera zawodowa przeniosła się do Centrum Badań Kosmicznych PAN w Toruniu. W 1981 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego, a tytuł profesora przyznano mu w 2007 roku.
Jednak Jan Hanasz to nie tylko naukowiec. W latach 80. zaangażował się w działania podziemnej „Solidarności”. W latach 1982-1984 kierował Regionalną Komisją Wykonawczą NSZZ „Solidarność” w Toruniu. Był także jednym z założycieli podziemnego pisma „Toruński Informator Solidarności” oraz współtwórcą radia i Telewizji Solidarność, gdzie współpracował z takimi osobami jak Jerzy Wieczorek, Jerzy Jeśmianowicz, Zygmunt Turło oraz Eugeniusz Pazderski.
W wyniku swoich działań, we wrześniu 1985 roku Hanasz został aresztowany, a w styczniu 1986 roku skazany na rok pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na trzy lata.
W późniejszych latach był członkiem kapituły Fundacji Polcul. W 2009 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za znaczące zasługi w propagowaniu idei demokratycznych w Polsce oraz za aktywną działalność zawodową i społeczną. Dodatkowo w 2017 roku został uhonorowany Krzyżem Wolności i Solidarności.
Przypisy
- Agata Szczygielska-Jakubowska: Zmarł prof. dr hab. Jan Hanasz. Jeden z filarów podziemnej "Solidarności". 21.10.2020 r. [dostęp 21.10.2020 r.]
- Odszedł Jan Hanasz: radioastronom, pionier badań kosmicznych, bohater „Solidarności” [online], www.urania.edu.pl [dostęp 23.10.2020 r.]
- Zmarł prof. Jan Hanasz, bohater podziemnej toruńskiej „Solidarności”
- Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Bydgoszcz, 20.03.2017 r.
- Obchody rocznicy stanu wojennego w Toruniu. prezydent.pl, 12.12.2009 r.
- a b Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989. Tom 2, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2002.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Anna Guzowska (bibliotekarka) | Jan Jagielski | Samuel Linde | Mirosław Dakowski | Maria Bokszczanin | Aleksander Perski | Zbigniew Stachowski | Jacek Gzella | Edmund Cieślak | Feliks Burdecki | Krystyna Starczewska | Zygmunt Kruszelnicki (historyk sztuki) | Janusz Leon Wiśniewski | Robert Alicki | Marek Tarczyński | Bogdan Głębowicz | Kazimierz Wieczorkowski | Jakub Henryk Zerneke | Antoni Swinarski | Mikołaj KopernikOceń: Jan Hanasz